Abdij Maria Hart in Weert, het thuisfront van de Birgittinessenzusters, is hier sinds 1843 gevestigd. Waar er vroeger slotzusters woonden die letterlijk achter slot en grendel leefden en moesten zwijgen, is de abdij uitgegroeid tot een bed & breakfast waar maatschappelijk betrokken zusters wonen en iedereen welkom is. De uit Mexico afkomstige Zuster Concezione (41) is moeder-overste en betrok in 2006 de abdij met een groep zusters uit verschillende landen. “Weertenaren hebben ons zeer welkom laten voelen.”
De poorten van de abdij zijn in de Maasstraat gevestigd. Achter deze deuren leven de zusters Birgittinessen met elkaar, verzorgen zij de bed & breakfast, bidden en mediteren zij (met de gasten) en maken zij eigengemaakte limoncello en pavlova gebak. De enorm mooie en grote tuin kan worden afgehuurd voor evenementen. Waar vroeger de afstand tussen de zusters en het volk enorm was, zijn zij nu een onderdeel van de maatschappij. “We hebben een goed contact en fijne banden opgebouwd met de Weertenaren”, aldus moeder-overste Zuster Concezione.
Geschiedenis
Zuster Concezione zag het levenslicht in Mexico. Ze was katholiek, maar geen kerkganger. Als jongste uit een gezin van elf kinderen werd ze grotendeels opgevoed door haar zus, bij wie ze ook een deel van haar leven heeft ingewoond. Tijdens de pubertijd leefde Zuster Concezione, destijds nog Maria Dolores, een leven zoals de gemiddelde puber en had een vriendje van 18, terwijl ze zelf 15 jaar was. “Mijn zus was boos en vond dat ik een relatie met iemand van mijn eigen leeftijd moest nemen.” Toen haar broer op bezoek was en tv keek, kwam er een programma over een klooster voorbij. “Zonder na te denken riep ik ineens dat ik het klooster in wilde. Het leek mij een goede manier om mijn zus af te leiden, zodat ze zich minder met mij zou bemoeien.”
Hoewel haar zus en broer stomverbaasd waren, heerste er ook enthousiasme. “Omdat ik al studeerde bij de zusters, begrepen ze mijn keuze.” Maria Dolores ging voor een week intern bij de zusters. Eenmaal daar voelde ze zich ongelukkig. “De eerste dagen huilde ik alleen maar. Toen de week was afgelopen, kon ik opgelucht weer naar huis. Een zuster nodigde mij uit om een week later een ritueel bij te wonen waarbij jonge novissen trouwen met God. Dat wees ik af. Ik vertelde dat ik wilde trouwen in een witte bruidsjurk en een gezin wilde stichten. Maar mijn nieuwgierigheid naar de motivatie van jonge vrouwen om zich aan God te wijden, bracht mij een week later toch terug naar het klooster, tot verbazing van moeder-overste. De krachtige, mooie blik in de ogen van de jonge vrouwen tijdens de ceremonie overtuigde me om aansluiting bij de zusters te zoeken.”
‘Ik heb een enorm sterke band met Weert, heb vrienden gemaakt en mijn hart hier verloren’
De relatie met haar vriendje, die haar liet kiezen tussen het klooster en hemzelf, werd verbroken en in 1996 trad ze toe tot de Birgittinessenzusters. Hierbij is het gebruikelijk dat je elke paar jaar in een ander klooster woont. Wereldwijd bestaat de orde uit ruim zevenhonderd zusters van verschillende nationaliteiten. Zij wonen verdeeld over 55 kloosters. “Je bent in Mexico ingetogen, maar weet nooit welke stap volgt en in welke stad je gaat sterven’, zei moeder-overste destijds tegen mij.” In 1998 vertrok Maria Dolores naar het klooster in Italië waar ze, volgens de gebruiken, een passende naam kreeg toegewezen: Zuster Concezione. In 2000 deed ze haar eerste gelofte en werd daarna naar Zweden gestuurd, haar voorlaatste station voordat ze in Weert terechtkwam, waar de zusters leven volgens de drie pijlers: gehoorzaamheid, armoede en kuisheid.
Roeping
Jarenlang was Zuster Concezione overtuigd van haar rol binnen het klooster, totdat ze 21 jaar was. Haar twijfel over haar roeping sloeg toe. “De andere vrouwen om mij heen hadden van sinds kind af aan het toekomstbeeld om zuster te worden en waren ook op jonge leeftijd fervente kerkgangers. Bij mij was het een keuze; door mijn intrinsieke motivatie op latere leeftijd wilde ik mij graag aan God wijden. Maar het gevoel dat God van begin af aan dit als plan voor mij in gedachten had ontbrak.”
De twijfels doen Zuster Concezione besluiten om uit het zusterschap te stappen, maar omdat ze bang is voor de reactie van moeder-overste gaat ze eerst terug naar Mexico om in gesprek te gaan met haar familie. Een dag voordat ze het bekend zou maken, liep ze tijdens een wandeling met haar broer een vriend van hem tegen het lijf die ze al lang niet meer had gezien. “Hij gaf aan positief verrast te zijn dat ik zuster was geworden en zonder enige aanleiding zei hij: ‘God houdt zoveel van u maar u twijfelt. Hij heeft u gekozen en wil u, u hoeft alleen nog ja te zeggen.’ Hij had geen benul van mijn situatie, dus die woorden waren erg mooi. Ik twijfelde geschikt te zijn voor het zusterschap, maar besefte dat God mij heeft gekozen. Ik voelde me ontzettend thuis in het klooster en hoewel ik niet van klein af aan die ambitie had, voelde ik -mede door die vriend zijn woorden- dat ik ook een zuster mocht zijn.”
Openheid
In 2006 was de groep zusters in Weert aardig geslonken en de aanwas bleef beperkt. Daarom haalden de Birgittinessenzusters dames uit verschillende landen naar Weert. Destijds had Weert nog echte slotzusters. “Zij zaten letterlijk achter slot en grendel en mochten alleen naar buiten om te stemmen. Zelfs praten was verboden.”
Met de komst van Zuster Concezione en de anderen waren er ineens zusters van o.a. Poolse, Indonesische, Filipijnse en Indiase afkomst. Zij mochten de bed and breakfast, die in 2006 geopend is, meehelpen runnen.
In het begin was het onwennig voor de zusters om zich in een vreemd land met een vreemde taal te settelen. Vooral omdat de gemeenschap tot die tijd geen direct contact had met de zusters. Door de bed and breakfast kwam daar verandering in. “De Weertenaren hebben ons met een warm hart verwelkomd en dragen ons vandaag de dag nog altijd een warm hart toe. Ook in coronatijd wisten mensen ons te vinden, door tasjes met eten aan de deur te hangen of envelopjes met geld in onze brievenbus te stoppen. De coronaperiode was een goede tijd om te reflecteren over het feit hoe goed hoe goed de Weertenaren voor ons zijn.”
Keuzes
In het klooster hebben de zusters een strak schema. Zes dagen per week gaat de wekker om 05.30 uur, het eerste gebed start om 06.15 uur en duurt tot 08.15 uur. Gasten zijn welkom om mee te bidden. De rest van de dag hebben de zusters ieder hun eigen taken, van eten maken in de keuken tot het schoonmaken van de gastenkamers. Zuster Concezione heeft in de B&B vooral overkoepelende taken, zoals de verantwoording voor de financiën en belangrijke beslissingen nemen voor alle zusters; een flinke opgave. “Het is een lastige tijd voor de B&B, zeker nu met de hoge energieprijzen.
Ik moet misschien besluiten om geen individualisten, maar alleen nog groepen in onze B&B te laten logeren in de wintermaanden of misschien de B&B wel helemaal te sluiten deze maanden. Ons klooster is erg groot en als er slechts een paar gasten verblijven, zijn de stookkosten veel hoger dan de opbrengsten.”
Alle uitgaven moet Zuster Concezione elk jaar aan Rome verantwoorden en elke zes jaar hebben de zusters een kapittel, waarbij moeder-overste een rapport over het geestelijk leven van de zusters en het financiële leven van het klooster moet bespreken. Rome is ook de plek waar ze binnenkort naartoe reist en te horen krijgt of ze de komende jaren in Weert mag blijven wonen en haar rol als moeder-overste mag blijven vervullen. “Elke drie jaar wordt bepaald of je naar een ander klooster gaat of niet. Ook wordt je rol voor drie jaar vastgelegd: ik ben twee keer drie jaar lang moeder-overste geweest, het maximum is negen jaar. Daarnaast staat al vast dat, als ik word herkozen, ik na deze periode in een klooster in een ander land moet intrekken.”
Dit terwijl ze zo gehecht is aan Weert. “Hoe langer je ergens blijft, hoe moeilijker het wordt om weg te gaan. Uiteindelijk zijn wij immers ook gewoon mensen. Ik heb een enorm sterke band met Weert, heb vrienden gemaakt en mijn hart hier verloren. Ik zal altijd terugdenken aan de mooie tijd hier, daar ga ik voorlopig nog even van genieten.”
‘De coronaperiode was een goede tijd om te reflecteren over het feit hoe goed de Weertenaren voor ons zijn’
Geen onderscheid
Zuster Concezione is blij met het leven dat ze nu leidt met de zusters om haar heen. “We hebben allemaal een verschillende achtergrond en cultuur, maar kunnen goed met elkaar overweg. Ik ben blij dat ik mij bij de Birgittinessenzusters heb aangesloten, want je kunt vrij eenvoudig opstappen wanneer je weg wilt gaan. Maar dat ben ik niet van plan. Ik word gelukkig van de band die we met inwoners en gasten hebben. Als zij tevreden zijn en het gevoel hebben openhartig met mij te kunnen praten, doet mij dat goed. Achter onze deuren maken we geen onderscheid, iedereen is hier gelijk. Ik hoop dat niemand meer een barrière ziet om het klooster te bezoeken. Iedereen is welkom en we gaan graag het gesprek met u aan.”
