De gemeente Nederweert zet al enkele jaren stevig in op het tegengaan van ondermijning. Deze zomer zijn de acties nog eens geïntensiveerd. Er is daarbij extra aandacht besteed aan het herkennen en het (anoniem) melden van signalen door inwoners en ondernemers. Burgemeester Birgit op de Laak (Openbare Orde en Veiligheid) is stellig: “Om ondermijning tegen te gaan, hebben we absoluut de hulp nodig van onze inwoners, maar ook zeker van de ondernemers.”

Nederweert kwam in 2021 landelijk in het nieuws door de vondst van het grootste crystal meth-lab ooit in Nederland. Afgelopen september werd hier ook een grote cocaïnewasserij opgerold. “Onze gemeente bestaat uit een vijftal woonkernen met een heel groot buitengebied”, zegt burgemeester Birgit Op de Laak. “Mensen denken vaak dat criminaliteit van deze schaal vooral in grote steden plaatsvindt. Maar ons uitgestrekte buitengebied, waar niet iedereen dicht bij elkaar woont, maakt onze gemeente kwetsbaar en dus aantrekkelijk voor (ondermijnende) criminele activiteiten.”

Signalen herkennen en melden
Als de onderwereld gebruikmaakt van de bovenwereld om criminele activiteiten uit te voeren, dan spreken we van ondermijning of ondermijnende criminaliteit. Denk daarbij aan zaken als illegale huisvesting, drugsproductielocaties en opslag voor verboden goederen. “Als criminelen misbruik maken van inwoners, van bedrijven en ook van de overheid, dan tast dat de leefbaarheid in onze dorpen en ons buitengebied aan. Het zorgt voor een gevoel van onveiligheid en dat tolereren we niet. Nederweert is een fijne, veilige gemeente en dat willen we zo houden.” Om ondermijning aan te pakken werkt de gemeente Nederweert nauw samen met onder meer buurgemeente Leudal, de politie, het RIEC, de douane, de belastingdienst en het Openbaar Ministerie. “Daarnaast is de hulp van inwoners cruciaal”, zo zegt de burgemeester. De gemeente Nederweert heeft verschillende campagnes opgezet en folders, flyers, een VR-reality tour, een meldpunt op de website van de gemeente en online content ontwikkeld om alertheid te creëren én de meldingsbereidheid te vergroten.

Panden verhuren
In deze campagnes zijn agrarische en industriële ondernemers een belangrijke doelgroep, omdat criminelen vaak hun panden huren en misbruiken voor illegale activiteiten, zoals drugsproductie. De gemeente wijst ondernemers er bijvoorbeeld op om altijd legitimatie (geen kopieën) te vragen aan potentiële huurders, controles bij het verhuurde pand uit te voeren en verdachte situaties (zoals afgeplakte ramen of bedrijvigheid op afwijkende tijden) te melden. Volgens de burgemeester is dit ook in het eigenbelang, want als verhuurder ben je kwetsbaar wanneer er criminele activiteiten plaatsvinden in jouw pand. “Je goede naam als ondernemer staat op het spel, maar veel belangrijker nog; je eigen en andermans veiligheid. En als er een hennepkwekerij wordt gevonden in jouw loods, heb je als ondernemer te maken met sluiting van je pand. Wees dus zeer kritisch en alert bij potentiële huurders en let goed op verdachte personen die aanvraag doen om jouw pand te huren, want criminelen die panden huren voor hun criminele activiteiten willen zelf buiten schot blijven. Je kunt maar één keer nee zeggen tegen een poging tot ondermijnende criminaliteit. Maak je in deze fase de verkeerde keuze dan kun je, voor je het weet, in een illegale situatie verzeild raken, met het risico dat je er moeilijk weer uit komt.”

Puzzelstukje
De gemeente Nederweert roept in de campagne op om alert te zijn op bepaalde signalen van ondermijnende criminaliteit. Dit blijkt effectief. “Sinds onze campagne herkent men de signalen beter en zien we een toename in het aantal meldingen”, stelt de burgemeester. “De hulp van buurtbewoners is cruciaal: de politie en de handhavers zien bij een reguliere ronde door de gemeente niet alles. Inwoners en ondernemers zijn mede onze ogen, oren en neus. Bij het uitlaten van de hond kun je al gebruikmaken van je zintuigen. Als je langs een loods loopt en je ruikt een vreemde (anijsachtige) geur, kan dit wijzen op een drugslab. Dichtgeplakte ramen, veel condens of afvoerkanalen kunnen wijzen op hennepteelt. Maar ook een winkel waarvan je het bestaan ervan afvraagt, omdat je er nooit klanten ziet. We hebben allemaal ons onderbuikgevoel en al is er soms niks aan de hand, blijf verdachte situaties melden. Dat kan via de website van de gemeente, via Meld Misdaad Anoniem en via de politie. Hoe klein het signaal ook lijkt, elke melding kan het eerste of het laatste puzzelstukje zijn bij het in kaart brengen en beëindigen van criminele activiteiten.”

www.nederweert.nl/ondermijning