Bijzondere inzichten in het leven van ruim een eeuw geleden
In 1906 zet de Astense boekhandelaar en drukker Janus Berkers met zijn compagnon Aloïsius Verbunt een gewaagd plan op. Ze maken bekend meer dan 1 miljoen prentbriefkaarten met dorps- en stadsgezichten van Noord-Brabant en Limburg op de markt te brengen. Dat jaar gaan fotografen op pad om in totaal 80 dorpen en steden in beide provincies (en het Gelderse Hedel) aan te doen om mooie gebouwen, straten en mensen op de gevoelige plaat vast te leggen. In totaal verschijnen er zo 675 genummerde prentbriefkaarten van Kunsthandel Berkers Verbunt uit Asten.
Deze kaarten zijn een tijdscapsule, die ons een zeldzaam inzicht geven in het leven van ruim een eeuw geleden. De Weerter foto’s hebben vrijwel allemaal de onjuiste opdruk WEERT-BIEST die dan in rood is aangepast. De ansichten geven een gedetailleerde weergave van een belangrijk deel van de stad. De Markt, het hart van Weert, komt tot leven op deze kaarten met zijn historische panden zoals het pand Reemers (met de oude voorgevel) en café Fanfare. De Oelemarkt, een ander belangrijk stadsgezicht en de Hoogstraat met aan het einde de opvallende kerktoren ‘de Lange Jan’, tonen de levendige stedelijke cultuur en de religieuze betekenis van de stad.
De prentbriefkaarten tonen ook het kasteel en de kasteelpoort van Weert, het oude stadhuis, en straten zoals de Molenstraat en de Schoolstraat die een kijkje geven in het dagelijkse leven uit 1906. Op de Emmasingel wordt de was te bleken gelegd, een herinnering aan de huishoudelijke taken van die tijd. De Maaspoort met de in 1935 afgebroken St.-Mathiaskapel aan het einde, de Binnenmolen (afgebroken in 1919) aan de Wilhelminasingel, de Langstraat en de Maasstraat, samen met de historische stadsbrug uit 1858, tonen de infrastructurele en economische aspecten van Weert. De Paterskerk benadrukt de landelijke omgeving rondom het huidige centrum van Weert.
Deze kaarten werden in 1906 met veel ambitie gecreëerd, maar het project was zo omvangrijk dat Berkers Verbunt financiële problemen kreeg en in 1907 de uitgeverij moest verkopen. Dit betekende echter niet het einde van hun nalatenschap. Decennia later werden deze historische kaarten herontdekt en gewaardeerd door verzamelaars en liefhebbers van lokale geschiedenis.
Een groep toegewijde historici en heem-kundigen: Jac. Biemans, Frans van Lierop, Johan Pullens en Jan Spoorenberg, nam het op zich om deze collectie te verzamelen en te documenteren. Na jaren van verzamelen en onderzoek resulteerde hun werk in het boek “Noord-Brabant en Limburg in 1906: de beroemde prentbriefkaarten van Berkers Verbunt”, een totaalbeeld die een unieke kijk biedt op het verleden van Noord-Brabant en Limburg.
Deze verzameling van prentbriefkaarten is niet alleen van onschatbare waarde voor historici en verzamelaars, maar ook voor de inwoners van Weert en omstreken. Ze bieden een uniek perspectief op het dagelijkse leven en de architectuur van meer dan een eeuw geleden. Ze zijn een venster op een tijdperk waarin Weert zich van een dorp begint te ontwikkelen tot een stad.
De beelden van de Markt, met zijn historische gebouwen en levendige sfeer, brengen ons terug naar een tijd waarin dit het middelpunt van de stad was. De Oelemarkt, bekend als een plek van samenkomst en handel, en de Hoogstraat met de Lange Jan toren, bieden een kijkje in de religieuze in sociale structuur van Weert. Het kasteel en de kasteelpoort, die de ooit zo rijke geschiedenis van de stad weerspiegelen, samen met het oude stadhuis dat de bestuurlijke rol illustreert, zijn slechts enkele voorbeelden op deze prachtige ansicht-kaarten. De Molenstraat met café de Wacht en huisjes in de Schoolstraat bieden een inzicht in de alledaagse scènes, terwijl op de Emmasingel ter hoogte van de Langpoort de was buiten ligt te bleken, een levendige herinnering is aan de huishoudelijke rituelen van die tijd.
De Maaspoort met links en rechts de afzetting van de stadsgracht laten halverwege rechts de brouwerij van Joosten zien, de Binnenmolen, de Langstraat en de Maasstraat maar ook de historische stadsbrug uit 1858, tonen de economische en infrastructurele ontwikkeling van Weert.
Boek Noord-Brabant en Limburg in 1906
Auteurs:
Jac. Biemans, Frans van Lierop, Johan Pullens en Jan Spoorenberg
Uitvoering:
Hardcover, 416 pagina’s in full colour, rijk geïllustreerd, formaat 320×240 mm.
Prijs: Euro 39,95
U kunt een exemplaar bestellen via www.picturespublishers.nl/product/noord-brabant-en-limburg-in-1906/
Voor het verzenden binnen Nederland worden geen kosten berekend.
Genummerde ansichtkaarten van drukkerij Berkers-Verbunt
Berkers-Verbunt was een boek- en handels-drukkerij in Asten in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Ze heeft bestaan van 1905 tot 1907 en werd bekend door de uitgave van een serie van 675 genummerde ansichtkaarten van Noord-Brabantse en Noord-Limburgse dorps- en stadsgezichten.
De drukkerij was een voortzetting van drukkerij Adriaan M. Berkers-Kuypers, die in juni 1900 van start ging en onder meer de wikkels drukte voor de plaatselijke margarinefabriek A. Bluijssen zonen. Ook gaf men vanaf september 1901 enige jaren het Nieuwsblad voor Peelland en Meijerij uit. Na een kortstondige vennootschap – van eind 1903 tot eind 1904 – met de kassier van de plaatselijke boerenleenbank Joseph Brueren onder de naam Berkers-Brueren, werd het bedrijf vervolgens sinds september 1904 voortgezet met firmant Aloysius Th. Verbunt als Berkers-Verbunt. In 1906 werd de firma een naamloze vennootschap onder de naam Stoom- Boek- en Handelsdrukkerij voorh Berkers-Verbunt. De vennootschap werd aangegaan voor de duur van 29 jaren en het kapitaal bedroeg 50.000 gulden verdeeld over 100 aandelen van 500 gulden. Toen de firma Bluijssen in 1907 failliet ging, betekende dat ook het einde van drukkerij Berkers-Verbunt. De zaak werd publiekelijk verkocht. De machines werden gekocht door P.J. Schriks, de meesterknecht van de drukkerij. Hij zette de drukkerij voort en trad ook op als uitgever, van onder meer feestliederen en ansichtkaarten. Vanaf 1920 gaf de fa. Schriks het nog steeds bestaande weekblad Peelbelang uit.
