De krapte op de arbeidsmarkt is en blijft groot maar gelukkig zijn er ook nog tal van oplossingen te bedenken
Begin november presenteerde UWV in Theater De Maaspoort te Venlo het rapport Regio in Beeld. Een sessie om Noord-Limburgse werkgevers inzicht te bieden hoe de arbeidsmarkt er voor staat en wat de verwachtingen voor de komende jaren zijn.
“Het is enerzijds onze wettelijke taak om de arbeidsmarkt transparant te maken en anderzijds is dat ook steeds meer wat de markt van ons vraagt,” aldus Don Thijssen, rayonmanager UWV Noord- en Midden-Limburg. “Daarom gaan wij met werkgevers in gesprek over oplossingen voor de uitdagingen waarmee zij te maken hebben. Bij het ene bedrijf kunnen al oplossingen bedacht zijn, die voor andere organisaties ook weer van belang zijn. Wij spelen graag de rol van oliemannetje dat ervoor zorgt dat essentiële kennis gedeeld wordt.”
Situatie huidige arbeidsmarkt
UWV wil meedenken en merkt dat steeds meer werkgevers zich bewust worden dat de uitdagingen op gebied van onderandere krapte op de arbeidsmarkt niet van voorbijgaande aard zijn. Werkgevers zijn al bezig met creatieve oplossingen, maar er valt nog veel winst te behalen. Thijssen: “Onze adviseurs bezoeken veel bedrijven, gaan het gesprek aan, luisteren en denken mee. Wij doen meer dan vacatures ophalen. In 2022 presenteerden we de 27 oplossingen. Dit jaar is dat aantal gestegen tot 34 oplossingen en in 2024 zijn dat er naar verwachting nog meer. Die kennis delen we. Het is ons doel werkgevers duidelijk te blijven maken dat ze zich moeten blijven onderscheiden richting werknemers. Dit geldt voor nieuwe medewerkers maar ook zeker voor het reeds werkzame personeel. Instroom is belangrijk maar behoud net zo! De geluiden over recessie betekenen niet meer werkzoekenden. En in de toekomst spelen vergrijzing en ontgroening een belangrijke rol hierin.”
Meer dan één oplossing
Volgens Thijssen adviseert UWV vooral aan werkgevers om een andere bril op te zetten. “Zowel tijdens een bijeenkomst als in De Maaspoort, maar ook tijdens onze bedrijfsbezoeken verklaren we de cijfers. Wij praten over methodieken, halen taken/functies uit elkaar en kijken naar werkprocessen. Soms is het goed om in kleinere oplossingen te denken. Deel bijvoorbeeld een functie op in meerdere banen. Maar ga ook anders opleiden en denk na over werving in het buitenland of de inzet van arbeidsmigranten. Maak meer gebruik van technologische ontwikkelingen en omarm de 55-plusser. Er is niet één oplossing voor het tekort aan arbeidskrachten. Stop daarom met de term ‘kandidaat met een afstand tot de arbeidsmarkt.’ Juist het tegenovergestelde is waar. Bedrijven krijgen, als ze hier niet op anticiperen, een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo lang zij de realiteit en uitdagingen van nu en de toekomst niet onder ogen willen zien, blijven ze op achterstand. Denk inclusief, denk aan alle groepen en aan alle mensen. Investeer in huidige medewerkers zodat ze de medewerker van nu én de toekomst zijn. Dit kan middels scholing en/of doorstroom binnen het bedrijf te faciliteren. Wie dat niet doet, loopt het risico de boot te missen.”
‘Bedrijven krijgen een afstand tot de arbeidsmarkt’
Alert op ontwikkelingen
De huidige krapte op de arbeidsmarkt zal blijven. Werkgevers moeten daarom innovatief zijn en zeker anders naar de nieuwe generatie kijken. Zicht hebben op de wensen en ambities van de jeugd is noodzakelijk. Deze groep zal zich niet zelf aanpassen; dat moeten werkgevers doen, zo laat Thijssen weten. “Zorg voor een gezonde samenstelling van oud en jong binnen het bedrijf. Dan ben je spekkoper. En tegen werkgevers die de vacatures niet krijgen ingevuld, zeg ik: kijk eens rond binnen de eigen organisatie. Misschien is er iemand die deze taak kan en wil uitvoeren. De functie van deze medewerker is misschien anders, maar voor die taak vind je mogelijk wel iemand via UWV of bij een ander bedrijf. Het gaat om instroom en doorstroom. Door vergrijzing en ontgroening zal er een tekort blijven bestaan. Zeker in branches als de zorg en de industrie. De huidige arbeidsmarkt is een vechtersmarkt. Je moet als werkgever continu alert zijn op alle ontwikkelingen binnen en buiten je bedrijf. Deze ontwikkelingen gaan razendsnel en de werkgever die hierop anticipeert kan hiermee een voorsprong behalen. ”
‘De huidige arbeidsmarkt is een vechtersmarkt’
Een andere oplossing om voldoende en goed gekwalificeerd personeel binnen te halen, is het betalen van meer loon of het creëren van andere aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden. Doorberekenen aan de klant is daarbij onontkoombaar. De praktijk leert dat velen bereid zijn om te betalen, zeker als salarissen stijgen. “In Zwitserland zie je dit fenomeen al meer dan 30 jaar en in Nederland gaan wij ook die kant op. Het moet. Bovendien verdient goed personeel zich uiteindelijk vanzelf terug. Dankzij hun kennis en ervaring stijgt de omzet. Dan heb je dus een win-winsituatie.”
Een van de voorbeelden waarin een werkgever continue op zoek is naar nieuwe oplossingen is Patrick Sampers van Sampers Bouw, zoals te lezen is in de kadertekst hieronder.
Contact
Voor vragen of het maken van een afspraak: neem dan contact op met UWV Werkgeversdienstverlening Noord-Limburg, telefoon 077 700 18 94.
PATRICK SAMPERS: ‘De lijnen met het UWV zijn kort; zij weten wat hier speelt’
Patrick Sampers van Sampers Bouw.
Als medewerkers met kennis en ervaring niet meer in staat te zijn om alle werkzaamheden te verrichten, bijvoorbeeld door fysieke problemen, dan kunnen ze nog wel een belangrijke rol spelen in het overdragen van hun vakkennis. Dat is de visie van Patrick Sampers, eigenaar van Sampers Bouw.
“Het is een uitdaging om de juiste vakmensen te vinden, daarom gebruiken wij diverse hulplijnen zoals het onderwijs en het UWV WERKbedrijf. Onze senior medewerkers met een beperking zijn nog steeds van belang. Zij kunnen kennis delen met de nieuwe generatie en blijven zo van waarde voor het bedrijf.”
Van WIA naar contract
Sampers is content over het contact met de mensen van het UWV. Volgens hem zijn de lijnen kort. “Zij hebben kandidaten met bijvoorbeeld een WIA-uitkering. Meestal neem ik zelf contact op. Het voordeel is dat zij ons bedrijf goed kennen en weten waar wij mee bezig zijn. Vervolgens proberen wij die mensen te kietelen om binnen onze organisatie een rol van betekenis te spelen. Indien zij dit als positief ervaren gaan we gezamenlijk een traject aan. Aan het einde volgt een evaluatie en dit kan weer leiden tot een contract.”
Het werkt volgens Sampers echter ook vice versa. “Als wij een kandidaat hebben die niet direct voor ons bedrijf geschikt is, stellen wij deze voor bij UWV. Mogelijk kan deze bij een collega-bedrijf geplaatst worden.” Behalve de mensen die vanuit UWV binnen komen, heeft Sampers Bouw ook contact met scholen zoals het Wildveld die gericht zijn op praktijkonderwijs. Zo komen elke woensdag vier leerlingen een kijkje in de keuken nemen. “Zij maken alvast kennis met het bedrijf. De drempelvrees is verdwenen. Iedere nieuwe medewerker is welkom. Nu, maar nog veel meer in de toekomst.”
Patrick Sampers meldt met gepaste trots dat er binnen zijn bedrijf weinig verloop is. “Het gaat er niet alleen om dat je zakelijk alles goed regelt. Er komt meer bij kijken, zoals het organiseren van een feestje, bezoek een voetbalwedstrijd, toon oprechte interesse in de mens achter de medewerker. Stap uit je comfort zone en geniet van wat goed gaat. Als een leidinggevende alleen maar roept dat er geen fatsoenlijk personeel beschikbaar is, dan belemmer je jezelf. Ben creatief en kijk naar de vele mogelijkheden die er wel zijn.”
