Hoewel de invoering ervan meerdere keren is uitgesteld, komt de nieuwe Omgevingswet er nu toch echt. Per 1 januari 2024 vervangt en bundelt de Omgevingswet alle nu nog gefragmenteerde wetten en bijbehorende regelgevingen voor het fysieke domein. Het doel? Minder regels, meer samenhang, snellere procedures en meer ruimte voor initiatieven.
‘Het gaat niet meer alleen om ruimtelijke inrichting, maar ook om het welzijn en welbevinden van onze inwoners’
De nieuwe Omgevingswet is een ingrijpende wet. Het hele systeem zoals we het nu kennen, gaat op de schop. Met de Omgevingswet wil de wetgever de regelgeving van de ruimte waarin we wonen en werken versimpelen. De Omgevingswet zoekt naar een goede balans tussen het benutten én het beschermen van onze leefomgeving. Wethouder Wendy van Eijk: “Dat vind ik de meest waardevolle toevoeging van deze nieuwe wetgeving. Het gaat niet meer alleen om ruimtelijke inrichting, maar ook om het welzijn en welbevinden van onze inwoners. Er gaat veel aandacht uit naar de thema’s gezondheid en veiligheid.”
‘Gemeente Weert werkt hard aan de invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2024’
Bij de invoering van de Omgevingswet komt nogal wat kijken. Gemeenten moeten hun bestemmingsplannen ombouwen tot één totaal Omgevingsplan. In dit Omgevingsplan stelt de gemeente ook vast waar de grenzen liggen van wat is toegestaan. “Hiervoor krijgen we de tijd tot 1 januari 2032. Feitelijk betekent dit dat we eerst in een overgangssituatie komen. Alle huidige bestemmingsplannen worden omgezet in een tijdelijk Omgevingsplan. Telkens als een deel van het nieuwe Omgevingsplan door de gemeenteraad is goedgekeurd, ontstaat voor dat gedeelte een Omgevingsplan waar rekening mee gehouden moet worden.”
‘ Gemeente Weert krijgt in het vergunningen-traject een meer adviserende rol’
Gelijktijdig met de Omgevingswet voert het Rijk op 1 januari 2024 de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. De gemeente beoordeelt in het vergunningverleningstraject de aanvraag dan alleen nog op de ruimtelijke aspecten. Een onafhankelijke inspecteur kwaliteitsborging beoordeelt het technische gedeelte van de aanvraag. Dat is dan geen onderdeel meer van het gemeentelijke vergunningsproces. Hiermee realiseert de wetgever meer toezicht en controle op bouwwerken, met als doel de kwaliteit van bouwwerken te verhogen. De handhaving blijft wel onderdeel van het takenpakket van de gemeente. Tegelijkertijd wil de Omgevingswet initiatieven belonen in plaats van ontmoedigen. Ron de Wilde: “Wij krijgen in het vergunningentraject een meer adviserende rol. Doordat het technische gedeelte buiten de vergunningsprocedure valt, is er meer ruimte voor ons om mee te denken over de indeling van de fysieke leefomgeving.” Participatie, oftewel het tijdig bij het initiatief betrekken van de mensen die leven in de directe omgeving, speelt hierbij voor de gemeente een belangrijke rol. Voorlopig geldt de Wkb kort samengevat alleen voor eenvoudige nieuwbouwactiviteiten, de zogenaamde Gevolgklasse 1 (GK1).
Samen met de Omgevingswet wordt een digitaal portaal toegankelijk, het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). Hierin is informatie terug te vinden over wat mogelijk is in de fysieke leefomgeving van de gemeente. Initiatiefnemers doorlopen een digitale check en kunnen dan kiezen tussen een ‘vooradvies’ of een ‘aanvraag’. Ze zien dan automatisch de regel-geving waaraan hun aanvraag moet voldoen en welke gegevens daarbij nodig zijn.
“De implementatie van de Omgevingswet is voor alle gemeenten in Nederland een uitdaging. We willen graag iedereen meenemen in de op handen zijnde veranderingen. We nemen de Omgevingswet serieus en proberen ons voor te bereiden op wat komen gaat.” Er komt een telefoonlijn beschikbaar voor specifieke vragen over de Omgevingswet. Op afspraak kunnen inwoners straks ook terecht bij het fysieke loket Omgevingsrecht en op de gemeentelijke website komt uitgebreide informatie beschikbaar.
‘Er gaat veel aandacht uit naar de thema’s welzijn en welbevinden van onze inwoners. Dat vind ik de meest waardevolle toevoeging van deze nieuwe wetgeving.’
“Voor iedereen is dit nieuw. Onduidelijkheden en/of opstart- en invoeringsproblemen kunnen we niet helemaal voorkomen. We raden initiatiefnemers aan om bij onduidelijkheden tijdig contact met ons op te nemen”, sluit Ron de Wilde af.
Op de informatieavond voor ondernemers, die binnenkort wordt ingepland, gaat de gemeente in op alle veranderingen die de Omgevingswet met zich meebrengt.
De invoering van de Omgevingswet brengt grote veranderingen met zich mee. Ron de Wilde is Programmamanager Omgevingswet bij de gemeente Weert: Wethouder Wendy van Eijk doet dat op bestuurlijk niveau, de werknemers van de verschillende afdelingen, zoals ruimtelijke planvorming, sociaal domein, vergunningverlening en veiligheid werken aan de inhoud. Gemeente Weert heeft hierin als visie, net zoals de Omgevingswet beoogt, om initiatiefnemers behulpzaam te zijn bij het realiseren van hun (bouw)plannen. Binnenkort houdt de gemeente een informatieavond over de Omgevingswet voor bouw gerelateerde ondernemers.
voor meer informatie over de Omgevingsvisie gemeente Weert: omgevingsvisie-gemeente-weert-stapje-dichterbij