In grote delen van de wereld wordt de landbouw steeds meer gezien als een strategische sector voor voedselsoevereiniteit. China bijvoorbeeld streeft ernaar zelfvoorzienend te worden in voedsel om niet afhankelijk te zijn van import, vanwege verwachte geopolitieke spanningen met de VS. Dit heeft geleid tot grootschalige investeringen in de landbouw en zelfs het opkopen van landbouwgrond in Europa. Andere landen, zoals India, tonen ook toenemend landbouwnationalisme en willen zelf zorgen voor voedselproductie.
In Nederland maken we ons daar schijnbaar minder zorgen over. De vraag is of dat terecht is. Europa lijkt verdeeld tussen het kamp dat duurzaamheid en milieu vooropstelt en anderen die de nadruk leggen op eigen voedselproductie.
Waarom die twee tegenover elkaar moeten staan in plaats van naast elkaar, ontgaat mij ten enenmale. Hoewel ik uiteraard pleit voor het beschermen van landbouwgrond, ben ik voorstander van het aannemen van een holistische benadering die duurzaamheid en strategische overwegingen combineert.
Wat mij betreft is het dus zoeken naar een balans, waarin het geheel meer is dan de som der delen. Dat betekent dat je als overheid niet je pijlen enkel moet richten op opkoop van bedrijven. Kortetermijndenken zorgt voor lange termijn problemen.
We moeten gezamenlijk kijken naar volhoudbare oplossingen voor de toekomst. Samen, want voedselsoevereiniteit gaat veel verder dan primaire voedsel-productie; het omvat de hele keten, van producent tot verwerker, van handel tot transport en van de HAS in Venlo tot onze nationale, hoogwaardige, agrarische kenniseconomie.
Dus weg met de voor- en tegenstanders en weg met de quick wins. En ook weg met de verschillen tussen stad en platteland, want daar zijn we in Nederland sowieso te klein voor. Blik vooruit, oogkleppen af en denken in oplossingen. Dan komen we er samen wel uit.
Bas Boots
Directeur Limburgse Land- en Tuinbouwbond
