De gemeente Roermond is een unieke samenwerking aangegaan met Ontwikkelings-maatschappij Midden-Limburg (OML), Keyport en Park-management Midden-Limburg. Gezamenlijk werken zij aan een visie voor de vijf grootste bedrijventerreinen in de gemeente Roermond. Doel is het toekomstbestendig maken van de bedrijven-terreinen door in te spelen op ontwikkelingen, zoals verduurzaming, energiekosten en krapte op de arbeidsmarkt.
Hans Coppus (directeur OML), Gé Moonen (voorzitter Keyport), Marcel van Bergen (voorzitter Parkmanagement Midden-Limburg) en Dirk Franssen, wethouder van Roermond (Economie, Stedelijke ontwikkeling & Financiën) vinden het gezamenlijk opstellen van een visie voor de toekomst van de zes grootste bedrijventerreinen in Roermond noodzaak. Het gaat om: Roerstreek, Willem-Alexander, Stadsrand Noord, Swalmen, Roerdalen en Merum. “Hier zijn 570 bedrijven gevestigd, waarvan het overgrote deel tot het mkb behoort”, zegt Van Bergen. De bedrijventerreinen kampen met dezelfde uitdagingen. Belangrijke thema’s zijn grondstoffen, oplopende kosten voor energie en een structureel tekort aan personeel. “De grote veranderingen in de wereld hebben invloed op de bedrijven en de terreinen en daarop moeten we inspelen”, aldus Van Bergen. “Omdat we vooruit willen denken, zijn we als parkmanagement in gesprek gekomen met de gemeente Roermond. Het idee is ontstaan om gezamenlijk actie te ondernemen. Daarbij hebben we OML en Keyport als partners betrokken.” Wethouder Franssen: “Het is een unieke samenwerking. Iedere betrokken partij heeft zijn eigen specifieke kennisgebied en door onze krachten te bundelen, kunnen we ontwikkelingen en behoeften in kaart brengen om onze bedrijventerreinen toekomstbestendig te maken.”

Ambitiedocument
Het opstellen van de visie voor de vijf bedrijventerreinen betreft een strategisch traject waarbij collectief is gekeken welke onderwerpen voor de bedrijventerreinen van belang zijn. Deze zijn samengevat onder de thema’s: actieve verbinding tussen ondernemers, onderwijs, bedrijfsleven en overheid, vestigingsklimaat, verduurzamen, data verzamelen en verbinden, lef, verkeer, toegankelijkheid en infrastructuur. Om inzicht te krijgen in deze thema’s zijn de samenwerkende partijen in oktober jl., onder begeleiding van bureau Viduro, gestart met gezamenlijke kennissessies en zijn er onder de ondernemers enquêtes uitgezet. De opgehaalde input is samengevoegd in het document ‘Ambitie Roermondse bedrijventerreinen van de toekomst’. Van Bergen: “Om onze visie vast te stellen, gaan wij dit ambitiedocument verder uitbreiden door per bedrijventerrein een verdiepingsslag te maken.” Een eerste stap hierin is in januari jl. genomen, waarbij er op alle vijf de bedrijventerreinen een roadshow is georganiseerd. “Per bedrijventerrein konden de gevestigde ondernemers ideeën delen over wat zij nodig achten om tot toekomstbestendige bedrijventerreinen te komen. Daarmee hebben we in hoofdlijnen de koers van onze visie vastgesteld. Ondernemers van de bedrijventerreinen kunnen aan de hand van dit document jaarplannen maken en actie ondernemen.”

Verduurzamen
Verduurzamen is een onderwerp dat anno 2023 een belangrijke rol inneemt voor het toekomstbestendig maken van bedrijventerreinen. Coppus: “Bedrijventerreinen die slechts uit stenen bestaan, zijn verleden tijd. Duurzame, multifunctionele bedrijventerreinen met hoogwaardige groenvoorzieningen zijn de toekomst. Een voorbeeld hiervan is het nieuwste bedrijventerrein dat we momenteel als OML aanleggen: Zevenellen in Leudal. Hier komt een groene long, waar medewerkers kunnen wandelen in een groene oase. Het is een verduurzamingsinvestering die ook nog eens bijdraagt aan de ontspanning van medewerkers.” Wethouder Franssen: “Naast het aanleggen van nieuwe bedrijvenparken, is de transitie van bestaande bedrijventerreinen belangrijk als het gaat om verduurzamen. We hebben voor ogen om oude bedrijventerreinen te veranderen in duurzame, klimaatbestendige bedrijvenparken. Hierbij nemen wij als gemeente onze verantwoordelijkheid door bedrijven te motiveren stappen te ondernemen en indien nodig kunnen we als gemeente in sommige gevallen een financiële bijdrage aanbieden.

Een eerste stap maken in het verduurzamen van bedrijventerreinen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Moonen: “Als Keyport reiken wij ondernemers handvatten aan om hen op weg te helpen.” Data in kaart brengen is hierbij belangrijk volgens Coppus: “We willen onder meer de energiebalans op bedrijventerreinen inzichtelijk krijgen en per bedrijventerrein een decentraal energienet realiseren met een samenwerking tussen de bedrijven (energiecoörperatie). Zo willen we bedrijven meer energieneutraal maken en ondernemers stimuleren om niet meer afhankelijk te zijn van het reguliere net, maar om zelf gezamenlijk energie op te wekken. Als OML stimuleren we bedrijven om zich in de regio te vestigen en om te investeren in duurzaamheid en circulariteit. Dit doen we bijvoorbeeld door het geven van korting per vierkante meter grondprijs.”

Vestigingsklimaat
Een goed vestigingsklimaat is belangrijk voor het behouden en aantrekken van bedrijven en werknemers op de Roermondse bedrijventerreinen. Wethouder Franssen: “Midden-Limburg is een aantrekkelijke welvaartsregio. De groene uitstraling van Weert, de Maasplassen in Roermond en de plattelandskwaliteiten van Maasgouw en Leudal dragen bij aan onze fijne leefomgeving. Roermond heeft ook een gunstige ligging aan de snelweg (A2/A73), aan het water en aan het spoor, wat zorgt voor een uitstekende bereikbaarheid. Daarnaast is er geen dagelijkse filevorming op de snelweg hiernaartoe, zoals wel het geval is richting Eindhoven.” Hoewel er veel positieve factoren zijn, heeft de gemeente Roermond ook met een uitdaging te maken. “Er is onder andere een enorme vraag naar woningen”, stelt de wethouder. “Om onze regio aantrekkelijk te maken voor mensen die hier willen wonen werken en leven, moeten we zorgen voor voldoende woningaanbod. Daarom heeft de gemeente Roermond de ambitie om, in lijn met de structuurvisie en de extra landelijke opgaves, tot 2030 minimaal 2500 tot 4000 extra wooneenheden te realiseren. Een uitdaging, mede door vele externe factoren zoals het stikstofdossier, maar we hebben er vertrouwen in.”

Arbeidskrapte
De arbeidskrapte stijgt in Nederland al een aantal jaren en dit blijft naar verwachting voorlopig doorzetten. Daarom is het voor bedrijventerreinen in Midden-Limburg belangrijk om aantrekkelijk te blijven voor potentiële werknemers. “In onze regio ligt een enorme druk op de arbeidsmarkt, mede doordat er enorme magneten in de Brainport-regio trekken aan onze arbeidskrachten”, zegt wethouder Franssen. “Primair is het van belang om mensen die hier wonen en werken te behouden en secundair om mensen van buitenaf aan te trekken.”

Het behouden van jong talent in de regio is essentieel voor de invulling van vacatures. Van Bergen: “De jeugd weet echter vaak maar weinig bedrijven in onze regio te benoemen. Het is daarom onontbeerlijk voor ondernemers om hun bedrijven zichtbaar maken. Daarbij komt het thema ‘lef’ kijken uit het ambitiedocument. Ondernemers zijn naar mijn idee te bescheiden om te laten zien wat ze doen. Zij kunnen zich zichtbaar maken door deel te nemen aan evenementen waar ondernemers zich mogen presenteren aan studenten, zoals het event Keyport Meets | Regio in je Rugzak, waarvan de eerstvolgende editie in voorbereiding is. Moonen: “Het is ons persoonlijke doel om de komende tijd nóg meer ondernemers te enthousiasmeren hieraan deel te nemen.”

Vraag naar mbo’ers
Volgens Van Bergen is er bij bedrijven in de regio een grote vraag naar mbo’ers, met name in de maakindustrie en de techniek. “In een tijd dat werkgevers en consumenten springen om vakmensen, groeit tegelijkertijd de waardering voor het mbo. Zonder mbo’ers draait de maatschappij niet. Mbo’ers zorgen ervoor dat fabrieken blijven draaien, dat er huizen worden gebouwd, dat we voeding kunnen blijven consumeren, dat er bruggen worden gebouwd en dat er zorg is voor onze ouders en opa’s en oma’s.” Wethouder Franssen: “De waardering voor vakmensen groeit. Vaklui vragen én krijgen tegenwoordig uitstekende uurtarieven voor hun diensten – niet zelden hoger dan hbo’ers op kantoor.” Om techniek meer onder de aandacht te brengen bij jongeren en hun ouders, zou volgens de wethouder een kennisinstituut voor techniek in de regio een positieve bijdrage kunnen leveren. “Zo komen studenten tijdens hun opleiding in contact met bedrijven in de regio, waardoor het balletje sneller gaat rollen en de kans groter is dat zij bij een van deze bedrijven aan de slag gaan.” Een nauwe samenwerking tussen ondernemers, kennisinstellingen en overheid is volgens de wethouder gewenst om deze samenwerking te laten slagen. “De arbeidsmarkt verandert namelijk razendsnel. Beroepen verdwijnen of veranderen en er ontstaan nieuwe beroepen. We leiden jongeren nu al op voor beroepen die we eigenlijk nog niet eens goed kennen. Dat is een uitdaging en een opdracht voor het mbo en het bedrijfsleven.”

Faciliteren
De vier partijen hopen met het opstellen van een gezamenlijke visie ondernemers, onderwijs, omgeving en overheid te verbinden en de plannen concreet te maken. Over een jaar willen zij vooral een faciliterende rol innemen. Wethouder Franssen: “Als overheid moeten we geen beslissingen meer van bovenaf maken, maar juist mee gaan denken met ondernemers en hen ondersteunen. Zij hebben inzichtelijk wat de bedrijventerreinen nodig hebben om toekomstbestendig te worden. We hopen dat ondernemers enthousiast worden omdat ze inspraak hebben en zelf doelstellingen kunnen opstellen. Plannen werken immers pas als ze gedragen worden; met deze visie gaan wij de bedrijventerreinen in Roermond toekomstbestending maken.”

www.roermond.nl