Park Leudal-Oost: burgerinitiatief voor clustering van sport, bewegen, ontmoeten, zorg en cultuur
Drie jaar geleden werd duidelijk dat de in 1985 gebouwde spantenhal op Sportpark ’t Ligteveld in Neer ‘op’ was. Bij leden van zaalvoetbalvereniging De Gastronoom groeide de droom van een nieuwe hal. Zeven betrokken inwoners, gelieerd aan de vereniging, smeedden plannen voor een vervangende hal. “We kwamen er vrij snel achter dat dit plan niet realistisch was”, vertelt Edwin van Pol. “We moesten het breder en professioneler aanpakken.” Hierdoor ontstond het idee voor multifunctioneel Park Leudal-Oost, een bovenlokale voorziening waarin diverse functies zoals sport, bewegen, ontmoeten, zorg en cultuur geclusterd worden. Door een slimme programmering en beheer van het park kan de nieuwe accommodatie optimaal worden benut. Een burgerinitiatief was geboren.
We proberen ieders kracht en expertise aan te spreken. Daar komt veel energie uit
Alle verenigingen die gebruik maken van het sportpark werden uitgenodigd om mee te denken over de toekomst van het sportpark. “Alleen al van de hal maken zeven verenigingen gebruik. Verder zijn er op het gehele sportpark een voetbalvereniging, tennisclub, ruitersportvereniging, handboogvereniging, sportfokvereniging van kleindieren en een schutterij. Kindervakantiewerk maakt meermaals gebruik van het complex en er ligt een zwembad. Alle verenigingen zijn autonoom bezig, hebben een eigen kantine en kleedfaciliteiten. Het enige gemeenschappelijke is dat diverse personen lid zijn van meer dan één vereniging en dat de grond van de gemeente is ”, verklaart Hans Wassenberg.
Vooruitkijken
Alle verenigingen zijn tot op heden financieel gezond en kunnen rekenen op veel vrijwilligers die het park netjes bijhouden. “Toch moeten we vooruitkijken”, zegt Silvia Heijnen.
“Hoe ziet het maatschappelijk landschap er over 10 tot 15 jaar uit en hoe acteren verenigingen daarin? Het aantal jongeren neemt af, de bevolking wordt ouder en ouderen blijven langer thuis. Zij hebben behoefte aan ontmoeting. We merken allemaal dat er steeds meer bezuinigingen komen. Hoe kunnen de verenigingen daar creatief mee omgaan? Het is mooi te zien hoe alle verenigingen nu de krachten bundelen en elkaar versterken. Daarom kijken we ook niet alleen naar de verenigingen in Neer, maar ook over onze grenzen heen: het is een park voor heel Leudal-Oost.”
Nieuwe invalshoeken leveren nieuwe perspectieven en kansen op die van belang zijn voor een duurzame toekomst. Samenwerking is daarbij noodzakelijk
Meer voor minder
Om een professionaliseringsslag te maken, zocht de initiatiefgroep contact met Stichting Huis voor de Sport Limburg. Die stichting inventariseerde de bestaande situatie, de mogelijkheden en haalbaarheid voor een multifunctioneel park. Ook zocht ze contact met de gemeente Leudal. De plannen bleken naadloos aan te sluiten bij het nieuwe beleid van de gemeente. Daarin kiest de gemeente voor concentratie van voorzieningen en het geschikt maken van die voorzieningen voor multifunctioneel gebruik onder het motto ‘Meer voor minder’. Zij omarmt burgerinitiatieven op dat vlak. “Het burgerinitiatief gaat niet alleen uit van Neer, maar van de hele omgeving. Het doel om een kwaliteitsimpuls aan die omgeving te geven en meer te realiseren met minder strookt volledig met onze visie”, licht wethouder John van den Beuken toe. Hij is verantwoordelijk voor decentralisaties, sociale zaken, verenigingen en accommodaties en is dorpenwethouder van Ittervoort, Hunsel, Neeritter, Ell en Haler. “We beschikken in Leudal over een grote hoeveelheid accommodaties op diverse locaties. We willen uiteindelijk naar kwalitatief goede accommodaties met een bovenlokale functie, die toekomstbestendig zijn. Niet alleen te gebruiken door het sportverenigingsleven, maar ook door anderen zoals senioren, kinderopvang, ouderenzorg, paramedische diensten en culturele verenigingen. Tal van inwoners en verenigingen geven aan dat ze de kwaliteit van de accommodaties belangrijker vinden dan de afstand die ze in de toekomst moeten overbruggen, zolang die afstand behapbaar is. Sommige verenigingen maken nu gebruik van zes, zeven verspreid liggende accommodaties, wat de efficiency en kosten niet ten goede komt. “Maar uiteindelijk moet iedereen zijn eigen afwegingen maken, want niet iedere vereniging in de afzonderlijke dorpen kan, wil of moet per se naar Park Leudal-Oost. Vele zijn diep geworteld in hun lokale gemeenschap. Als delen van het plan niet op Park Leudal-Oost realiseerbaar zijn, dan kunnen ze ook op een andere, bestaande plek landen.”
Samenwerken noodzakelijk
Van den Beuken noemt Park Leudal-Oost een schoolvoorbeeld van burgerinitiatief. “Er wordt van onderop gekeken welke kansen en mogelijkheden er zouden kunnen liggen en het wordt breed gedragen. Initieer je dit van bovenaf, dan creëer je vaak luchtkastelen. Als verenigingen zelf kunnen aangeven wat er door clustering vrij komt aan accommodaties, dan kan de gemeente daar met beleid beter op aansluiten. Door een betere bezetting te realiseren zijn de plannen op langere termijn financieel betaalbaar. Alles wat we straks over hebben, kunnen we verkopen en/of herbestemmen.”
Van den Beuken waardeert in deze tijden van bezuinigingen het ondernemerschap en de creativiteit van de verenigingen en inwoners. “Nieuwe invalshoeken leveren nieuwe perspectieven en kansen op die van belang zijn voor een duurzame toekomst. Samenwerking is daarbij noodzakelijk. Dat is ook het uitgangspunt in het voorgenomen traject Ôs Dörp, waarin we met alle dorpen in Leudal het gesprek aangaan.” Kennis is er inderdaad voldoende: zo is Hans Wassenberg werkzaam als accountmanager bij een groot accountantskantoor, Silvia Heijnen zelfstandig communicatieadviseur en Edwin van Pol office manager in de energiesector. “Uiteenlopende disciplines zijn vertegenwoordigd in de opgerichte Beheersstichting en projectgroep, zelfs een ruimtelijk ordeningsdeskundige, agrariër, makelaar, financieel controller en diverse andere zelfstandige ondernemers”, aldus Edwin van Pol. “We proberen ieders kracht en expertise aan te spreken. Daar komt veel energie uit.” Zowel de Provincie Limburg als landelijke organisaties tonen grote interesse voor deze aanpak. De Beheersstichting wordt geregeld gevraagd presentaties te verzorgen.
Exploitatie
Via diverse bijeenkomsten werd contact gelegd met 53 verschillende verenigingen en organisaties. 18 (boven)lokale verenigingen en organisaties ondertekenden in januari 2015 een intentieverklaring. In de drie werkgroepen van de Beheersstichting -Inhoud en Programmering, Accommodaties en Voorzieningen alsmede Beheer en Exploitatie- zijn lokale en bovenlokale verenigingen vertegenwoordigd. Daarnaast is er een klankbordgroep, bestaande uit onder andere vertegenwoordigers van diverse verenigingen en organisaties, die actief aan het proces deelneemt. “In totaal denken er zo’n 40 mensen uit de gemeenschappen actief mee. Alle partijen worden via lokale, regionale en eigen media zoals website en nieuwsbrief op de hoogte gehouden”, vertelt Silvia Heijnen.
De Beheersstichting werkt nu de plannen voor de haalbaarheid van het initiatief uit. Ze heeft het project Plan Leudal-Oost opgeknipt in drie fasen. De eerste fase van het haalbaarheidsonderzoek is momenteel in een afrondend stadium. “De investering speelt natuurlijk een rol, maar er wordt ook vooral naar de exploitatie gekeken. In Leudal beschikken we over diverse oudere accommodaties. Als we heel basaal naar verbruik van gas, water, licht en onderhoud kijken, dan zien we dat er moderne technieken zijn die een stuk voordeliger uitpakken. Daar liggen besparingsmogelijkheden. Ook op andere terreinen, bijvoorbeeld sociaal-cultureel en in de zorg, zullen we kijken hoe we de middelen zo doelmatig mogelijk kunnen inzetten. Ons uitgangspunt is dat de exploitatie voor de gemeenschap is: ze wordt onderling gedeeld of er komt een commerciële exploitatie. Hoe en wat daar kijken we samen met de beheersstichting naar”, aldus Van den Beuken, die aangeeft dat gemeenten per 1 januari 2016 vermogensbelasting gaan betalen over gebouwen die zij verhuren. “Wij worden als onderneming aangeslagen voor de vastgoedwaarde in het economisch verkeer. De exacte effecten van deze wetswijziging moeten nog worden uitgekristalliseerd”, aldus Van den Beuken, “maar het is duidelijk dat er in geval van een commerciële exploitatie voor de ondernemers in de regio een gelijk speelveld moet gelden.”
Samen voor Park Leudal-Oost
Verenigingen, stichtingen of bedrijven, die deel uit willen maken van Park Leudal-Oost, kunnen zich hiervoor melden via info@parkleudaloost.nl.
Park Leudal-Oost kan er zonder financiële middelen niet komen. Daarom is de beheersstichting op zoek naar bedrijven die hun naam aan het park willen verbinden. Voor bedrijven die veel exposure willen, is de drukke N273 (Napoleonsbaan) een interessante locatie.Heeft u belangstelling?
Meld u aan via info@parkleudaloost.nl
2018
Tegen het einde van 2015 wil de Beheersstichting een eindvoorstel neerleggen over de gekozen variant, de kosten en het plan van aanpak voor het vervolg. “Er zijn verschillende go/no go-momenten ingebouwd. Het moet namelijk realiseerbaar zijn. We spelen open kaart met de gemeente en hebben om de drie weken overleg. We kijken kritisch naar elke stap en blijven echt met twee benen op de grond”, zegt Hans Wassenberg.
“De gemeente staat helemaal achter onze aanpak en dat verdient respect. We vullen elkaar goed aan.”
Als alles naar wens verloopt, is het de bedoeling om Park Leudal-Oost in 2018 ‘knallend’ te openen. Het proces van ideevorming tot uitvoering heeft dan zes jaar in beslag genomen. Edwin van Pol: “Het zou prachtig zijn als we in 2018 het Europees Schutterstreffen in een prachtige accommodatie in Neer kunnen ontvangen.”
