De multimodale haven, de transformatie van de voormalige KMS naar een multifunctionele campus en de bouw van twee hotels. Het zijn enkele voorbeelden die wethouder Frans van Eersel (Economische Zaken) aanstipt tijdens een gesprek met het Zakenblad over de economische kansen van de gemeente.
Door onder meer de komst van een AZC en de problemen rondom de Poort van Limburg verliep 2015 allesbehalve rustig. Dit jaar lijken we vanwege het faillissement van warenhuis V&D met een vestiging in Weert nog niet in rustiger vaarwater te zijn gekomen. Trekt u lessen uit deze tijden?
“Ik vind het persoonlijk het mooiste om in onrustige tijden te werken, want dan kun je ook het meeste bereiken. Deze tijd noopt je tot het analyseren van waar Weert goed in is. Waar liggen de kernkwaliteiten? Dat hebben we in het Economisch Profiel 2015 opgeschreven. Daar moet je je op focussen. Ik word niet onrustig als een bepaald bedrijf aan ons voorbij gaat dat helemaal niet in ons profiel zou passen.”
U heeft als wethouder Economische Zaken in uw portefeuille. Hoe staat Weert er op economisch gebied voor?
“Weert is de grootst groeiende tijger van Limburg. Zo’n één derde van de toegevoegde economische waarde in Midden-Limburg wordt door Weert geleverd. In Weert wordt het komende jaar tussen de 150 en 200 miljoen euro geïnvesteerd door private partijen. Dat komt door bedrijven die uitbreiden, scholen die verbouwen, gronden die gekocht worden, het voornemen twee hotels te bouwen, de bouw van 250 woningen en de komst van een multimodale haven. Maar ook de voormalige Koninklijke Militaire School (KMS) waar voor minstens 10 miljoen euro in geïnvesteerd wordt. Dat is niet voor niets. Er gaat heel wat gebeuren. Onze diversiteit is juist onze kracht.”
Het zijn vrij grote projecten die op stapel staan. Winkels vallen om en de werkeloosheid is nog relatief hoog. Moeten we in deze tijden niet juist een stap terugnemen?
“Het mooie van al deze plannen is dat de gemeente er relatief weinig geld insteekt. Voor de multimodale haven Weert-Cranendonck die dit jaar gereed moet komen, wordt een investering gedaan van zo’n 3 miljoen waarvan 2,5 miljoen uit subsidies. Het is een Unique Selling Point voor Weert als logistieke hotspot. Dat doen we voor de ondernemers. Het zijn particulieren die in de KMS investeren. Als de gemeente vijf jaar geleden de mogelijkheid had, had het de KMS misschien wel gekocht. Maar een dergelijk risico dragen, net zoals we dat met de Poort van Limburg hebben gedaan, dat willen we niet meer.”
Het zijn private partijen die de portemonnee trekken om te investeren in allerlei projecten. Kijkt de gemeente alleen toe?
“Het is onze taak om ervoor te waken dat we de goede richting inslaan. We moeten uitkijken dat het hardlopen in een bepaalde richting niet verandert in doodlopen. Bijvoorbeeld de KMS, als daar iemand gaat zitten en we zeggen ‘maak er maar wat van’ en over twee jaar is het failliet dan hebben wij een veel groter probleem. Wij faciliteren dus vooral de ondernemers. Van onze kant gaat er wel degelijk tijd en energie in zitten. We toetsen heel nadrukkelijk op de kwaliteit van die initiatieven. Dus niet elk initiatief krijgt zomaar toestemming.”
Dit jaar moet de multimodale haven Weert-Cranendonck klaar zijn. Wat gaat dit opleveren voor ondernemers in de regio?
“Er worden daar in het eerste jaar zo’n 10.000 containers overgeslagen. Dit is gelijk aan 20.000 enkele vrachtwagenritten, een besparing van 80 ritten per dag. Dan weet je dat het transport efficiënter en goedkoper wordt. Voor bedrijven als bijvoorbeeld Trespa, Nyrstar, Henkelman Schoenen en Maruti Fashion levert dat dus een groot voordeel op.”
U had het eerder al over het Economisch Profiel 2015. Daaruit komt naar voren dat het aantal bedrijven in Weert tussen 2004 en 2014 is toegenomen van 3080 tot 3980. Tegelijkertijd toont de werkgelegenheid sinds 2006 een dalende lijn. Hoe moet dat gezien worden?
“Een aantal grotere spelers is weggevallen, zoals KMS, Depron en Philips. De afname van het aantal banen valt vergeleken met het landelijke beeld wel mee. Wel hebben we hier een relatief hoog werkeloosheidsgehalte van 5,9 procent. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde, terwijl we veel banen hebben. We hebben ruim 22.000 mensen in Weert die meedoen in het arbeidsproces en hebben toch 25.600 banen. Het eigenlijk erg vreemd dat we nog een relatief hoge werkloosheid hebben. Want als wij met bedrijven gaan praten, is het eerste wat ze zeggen: we kunnen geen personeel krijgen.”
Het is belangrijk om een vinger aan de pols te houden bij de ondernemers. Zo weet u wat er speelt bij hen. U twittert veel. Op welke manier onderhoudt u verder contact met hen?
“Dat twitteren is vooral voor de lol. Het belangrijkste en leukste is het één-op-één contact met de ondernemers. Door rondetafelgesprekken bijvoorbeeld. Minstens vier keer per jaar nodigen we tien tot vijftien mensen uit om te komen praten. We doen ook veel bedrijfsbezoeken om te kijken waar ondernemers tegenaan lopen.”
Een onderwerp waar we niet onderuit kunnen is de Weerter binnenstad. Kranten en internetpagina’s zijn volgeschreven over de binnenstad. En dan gaat het vaak over de leegstand. Komt het nog ooit goed met de binnenstad?
“Je moet het omdraaien. Het aantal bezoekers is het afgelopen jaar weer toegenomen. En vergeet niet, we hebben natuurlijk in een crisis gezeten. In heel Nederland, Weert is daar geen uitzondering op, is er zonder dat er een economisch profiel gemaakt werd, een grote hoeveelheid aan winkelmeters bijgebouwd. Als je voorheen een profiel had gemaakt, had je geweten dat het veel te veel is.”
Er is dus een overvloed aan vierkante meters. Wat moet er gebeuren om de binnenstad aantrekkelijker te maken?
“De overvloed aan vierkante meters gaan we oplossen door de winkels in de aanloopstraten meer te concentreren naar het kernwinkelgebied. Het duurt drie tot vier jaar voordat iemand zich verplaatst naar een nieuwe locatie. Daarnaast gaan we op meer plaatsen in het centrum woningen toestaan. Die ontwikkeling is al gaande. In het oude gebouw van Punt Welzijn komen negen appartementen, boven De Munt komen 40 studio’s, voor boven De Harense Smit ligt een aanvraag voor 25 appartementen, en boven Het Klooster voor 21. Er komen 100 tot 150 nieuwe wooneenheden in de binnenstad waardoor je die transformatie op gang kunt brengen.”
Wat is de kracht van de Weerter binnenstad?
“De Weerter binnenstad heeft ten opzichte van vergelijkbare steden van dezelfde omvang een bovengemiddeld aanbod van zelfstandige detaillisten die een eigen collectie voeren, los van ketens. Veel binnensteden zijn volledig generiek geworden door die ketens. Weert heeft dat minder en dat maakt het toch aantrekkelijk.”
Maar het aantal winkels neem af.
“Je ziet ook een kentering in het internet winkelen. Dat is een enorme hype geweest. Je ziet nu dat internetwinkels ook weer fysieke vestigingen gaan openen.”
Waar liggen verder kansen voor Weert om zich verder te ontwikkelen op economisch gebied?
“Vooral in toerisme en recreatie liggen de kansen. In de vakantiepark Weerterbergen komen elke week 10.000 unieke mensen. En die gaan allemaal wel een keer de stad in. Daar ligt een grote kans. En in de paardenbusiness niet te vergeten. Er zijn 53 paardenhouderijen. Daarmee liggen we op wereldniveau.”
© Zakenblad Weerterland & Cranendonck / Wesley Hegge