Stadsgracht Weert
Stadsgracht (Patersgraaf) Weert met de beuken uit 1859 anno 2016 wel wat hoger dan 100 cm...

De afgelopen weken buitelden de media over elkaar rondom het idee om de stadsgrachten te herstellen. Wat blijkt nu: Weert heeft nog een verborgen stadsgracht rondom het klooster van de Minderbroeders Franciscanen. Alleen is de gracht door bladeren en waterplanten inmiddels nauwelijks meer voorzien van water. Langs deze gracht werden in 1859 een heg geplaatst van beuken en beukenblad vergaat slecht…

Historie
Ongetwijfeld ter bescherming van het kloosterlijk slot en ter verhindering van een vrije doorkijk op de werkhuizen en de tuin van het klooster is omstreeks 1859 het plan opgevat aan de overzijde van de gracht in de Haghe een heg te plaatsen. Hiervoor was echter vergunning nodig van Louis François Hubert Beerenbroeck, grondeigenaar wonende te Roermond. Op 2 januari 1859 is er tussen hem en “het Kerkfabriek van de Parochiale Kerk van de H. Martinus te Weert” dienaangaande een overeenkomst gesloten. Een heg van “Cornoelie doornen of beuken plantsoen” mocht geplant worden op de afstand van 0.7 el van de bovenkant van de oever. Hij mocht niet hoger opgroeien dan één el vijftig duim boven de grond en niet dikker zijn dan 15 duim genomen van de stam der planten, tweemaal per jaar moest door het klooster de heg gesnoeid worden en van onkruid gezuiverd worden. Mocht na verloop van tijd blijken dat de heg nadeel of ongerief toebrengt aan de eigenaar van de Haghe dan behoudt deze zich uitdrukkelijk de bevoegdheid voor hij deze op kosten van het klooster te laten wegruimen. De verdere lotgevallen van deze heg, die zijn dienst heeft bewezen tot aan de verkaveling van dit terrein en de bouw van de huizen in de huidige Observantenstraat, blijven hier buiten beschouwing. Bij gelegenheid van de bouw van het huis van Adriaens op de hoek van de gracht aan de Biestzijde is door de paters verlof gegeven in de plaats van de heg een muur op te trekken, maar zonder raam (1934-1935). Later werd op deze gracht het huidige Franciscus Huis gebouwd.

Stadsgracht Biest Weert ca. 1920
Stadsgracht Biest Weert ca. 1920

Nog één verdwenen stadsgracht…
In de zomer van 1651 wordt er een gracht gegraven vanaf het nieuwe kasteel (nu houthandel Scheijmans) naar het klooster van de Minderbroeders Franciscanen op de Biest. Deze gracht was maar liefst 14 meter breed. Op 27 april 1923 kwam locoburgemeester Hupperetz bij de gardiaan kwam met het plan de Biest te verbreden en te verfraaien. Hij wilde daarvoor het ingebouwde hofje voor het moederhuis alsook de doodlopende voorgracht laten vervallen. Bij contract van 5 juni 1923 werd deze zaak geregeld en is de voorgracht aan de voorzijde van de Biest verdwenen. De verbindingsgracht tussen kasteel en klooster is omstreeks diezelfde tijd gedempt en vervangen door een riolering. Deze riolering is te onderscheiden van de riolen voor de afvoer van vuilwater, deze ontvangt het water uit de Zuid-Willensvaart door middel van een duiker. Via de kasteelsgracht komt dit water in de gracht rondom het klooster en loopt vandaar onder de weg door nog steeds naar Leuken.

Meer lezen?

© Zakenblad Weerterland & Cranendonck | tekst & foto’s Bart Maes