‘De consument is lui gemaakt’
Tijdens de recente editie van Zomerparkfeest (ZPF) presenteerde het festival voor de tweede keer het TestLab. Een kans voor bedrijven om hun innovaties aan bezoekers, vrijwilligers en andere bedrijven te laten zien en om te testen of ze ook in de praktijk functioneren.
Centraal staat de vraag of de innovatie daadwerkelijk een bijdrage levert aan een duurzame en betere samenleving. Volgens het team achter het TestLab is innovatie essentieel voor de economische groei, de sociale cohesie en de duurzaamheid van deze regio. Na een pitch werden drie bedrijven uitgekozen om hun innovatieve plan in de praktijk te testen en te presenteren.
Kennismaking
IoThings liet het publiek kennismaken met de ioButton: een innovatief, zero-maintenance, draadloos noodoproepsysteem. Het doel was om te testen of de ioButton geschikt zou zijn voor toepassing op een festival. Verschijnt bij een druk op de knop daadwerkelijk hulp? De tweede innovatie kwam uit de koker van Cyclups. Een bedrijf dat bio-based rietjes en bestek ontwikkelt. Deze zijn geproduceerd van restafval van graan(stammen) en 100 procent composteerbaar. Kortom: geen afval. Het derde en laatste initiatief was afkomstig van SAM (Sustainable Advanced Materials) Panels. Zij ontwikkelen bio-based plaatmateriaal op basis van gerecycled restmateriaal zoals gras, hennepstof en koemest. Een product dat geschikt is voor meerdere toepassingen, ook in de buitenlucht. Directeur John Smits vertelt samen met Peter Kerkhoff, Team Duurzaamheid, over het gebruik op het festival en het belang van duurzaamheid voor de wereld en Venlo.
Diverse toepassingen
De panelen van SAM Panels waren op het festivalterrein in diverse toepassingen terug te zien. Denk aan prijslijsten, routing, infozuilen, de ombouw van zowel afvalbakken als bij de diverse bars. “De panelen zijn goed te bedrukken omdat wij vetten aan ons recept hebben toegevoegd om de panelen in een buitensituatie te testen”, zo begint Smits. Zijn bedrijf heeft zich aangesloten bij een coalitie die als doel heeft om bio-based bouwen in Nederland te stimuleren. Het begon met panelen voor interieurtoepassingen, later voor de hele bouwsector en nu dus ook de toepassingen voor buitenactiviteiten. Hoe meer mainstream onze producten worden, des te meer volume wij produceren en hoe lager de prijs wordt.” Sinds 2022 heeft SAM Panels in Venlo een eigen fabriek. “Voor de buitentoepassingen, zoals op Zomerparkfeest, is bio-based vet tussen de vezels toegevoegd. Vet neemt geen water op en zo produceren wij een ideaal product voor festivals. Na gebruik gaan ze in de shredder en kunnen we het materiaal hergebruiken.”
‘Zomerparkfeest is als platform heel geschikt om te laten zien welke mogelijkheden duurzame producten bieden’
Mini-samenleving
Peter Kerkhoff was twee jaar geleden betrokken bij de opzet van het TestLab met als doel om duurzame innovaties te testen op het festivalterrein. “Het ZPF is in feite een tijdelijke mini-samenleving inclusief tijdelijke voorzieningen. Daarom is het prima geschikt als testomgeving. In 2023 zijn de eerste innovaties getest. Dit was de tweede keer. Dat doen wij overigens niet alleen, maar in samenwerking met partners als het LIOF, Rabobank, Brightlands Campus Greenport Venlo, Ondernemend Venlo, Bluehub, Fontys en Circular Design Group. Op de vraag hoe de drie kandidaten gekozen worden, zegt Kerkhoff: “We zetten een wedstrijd uit waar bedrijven op in kunnen schrijven en de kans krijgen een pitch te doen. Vervolgens kiezen wij de drie meest aansprekende ideeën uit. Afgelopen jaar lag de focus nog iets meer op consumentenproducten en stond interactie met het publiek centraal. Dit jaar waren de gekozen bedrijven gericht op de organisatie van het festival.”
Circulaire hoofdstad
De deelnemers (185 personen) aan de barbecue van Ondernemend Venlo kregen op vrijdag 9 augustus een rondleiding met uitleg langs de innovatieve ideeën van de drie bedrijven. Hoe reageren Venlose bedrijven op de duurzame ontwikkelingen? Volgens Smits worden diverse plannen nog te weinig omarmd. “Dikwijls is de prijs het probleem. Als die daalt, neemt de interesse vanzelf toe. Te vaak zien organisaties het als een kostenpost. Venlo heeft echter wel een naam hoog te houden. In 2013 kreeg deze gemeente nog de benoeming van circulaire hoofdstad van de wereld. Daarbij was het gemeentekantoor het vlaggenschip. Er valt tien jaar later echter nog steeds veel terrein te winnen.” Kerkhoff weet dat evenementen als Zomerparkfeest hierin een belangrijke rol spelen. “Zomerparkfeest is als platform heel geschikt om te laten zien welke mogelijkheden duurzame producten bieden. Het testen gaat niet alleen over de technische, maar ook de organisatorische kant van innovatie. Wat gebeurt er als je je innovatie uit de veilige lab omgeving haalt en de interactie aangaat met vrijwilligers en bezoekers van Zomerparkfeest? Dat is interessant en relevant voor alle betrokkenen.”
Onze toekomst
Smits is zelf afgestudeerd registeraccountant. Sinds 2019 is hij in dienst bij deze fabrikant van Duurzame Geavanceerde Materialen. Het was in dezelfde periode dat hij zich bewust werd van het feit hoe slecht de mensheid bezig is als het gaat om de toekomst van Moeder Aarde. “Ik was in een bouwmarkt op zoek naar geschikte verf voor de kamer van ons eerste kindje. Bij de bestudering van het etiket schrok ik van de ingrediënten.” Dat bleek niet alleen voor verf te gelden, ook de aanschaf van een ledikantje baarde hem zorgen. “Mensen vinden bepaalde producten lekker ruiken, maar dan gaat het gewoon om stoffen zoals formaldehyde die slecht zijn voor de gezondheid. Haal nieuw meubilair eerst uit de verpakking en laat het vervolgens een nacht in de garage staan zodat de ergste dampen verdwenen zijn.” Toen Smits in 2020 algemeen directeur van dit bedrijf werd, nam hij zich voor om maatschappelijk gezien nog meer impact te hebben. “Al moet ik tegen de stroom in roeien, de toekomst van de volgende generaties is mij veel waard.”
‘Bedrijven ontkomen er niet aan om deze ontwikkeling te volgen’
Nu aanhaken
De algemeen directeur van SAM Panels weet dat hij het gelijk aan zijn zijde heeft. In het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 is een langetermijnstrategie voor emissiereductie vastgelegd. Deze moet in 2030 met tenminste 50 procent verminderd zijn ten opzichte van het niveau van 1990. In 2050 dient dit percentage te zijn teruggebracht tot nul. “Ons product voldoet al aan die eis voor 2050. Het is volledig recyclebaar. Helaas dringt het belang bij velen niet door. Als we zo doorgaan mogen in 2026 geen huizen meer gebouwd worden. Alleen als ze volledig CO2 negatief gemaakt zijn, zoals onze panelen. Gelukkig staan er ook voldoende macro-economische ontwikkelingen tegenover om de CO2 uitstoot te laten dalen. Daarom kunnen bedrijven beter nu al aanhaken. Over een paar jaar lopen ze achter de feiten aan.”
Gewenning
Volgens Smits ontkomen ondernemers en hun bedrijven er niet aan om deze ontwikkeling te volgen. “Wie levert aan multinationals heeft er al mee te maken. Toeleveranciers voor het mkb zijn eveneens al aangehaakt. Het belang van CO2-reductie en circulariteit neemt steeds meer toe. Wij passen het ook toe en kregen van ZPF gelukkig de kans om onze innovatieve ideeën aan het publiek te laten zien.” Peter Kerkhoff knikt instemmend en voegt er aan toe: “Stap voor stap wennen mensen aan deze ontwikkelingen. Als festival willen wij graag een positieve bijdrage leveren. Door innovatie op deze manier zichtbaar te maken, laten we zien dat het kan, dat we technisch vaak al verder zijn dan we denken. Het is een kwestie van omdenken, aannames ter discussie stellen. Via QR-codes op de panelen zorgen wij dat het publiek meer info krijgt en meegenomen wordt in de oplossingsrichtingen van de drie testen.”
Biobased producten worden volgens Smits steeds meer gemeengoed. “Kijk naar het interieur van woningen. Een jaar of vijftien geleden zag je nog bijna nergens staal in woningen. Anno 2024 is dat wel het geval. Zo komen bedrijven er steeds meer mee in aanraking. We moeten wennen aan een andere manier van leven. Eigenlijk zijn we als mensen vergeten waar we vandaan komen. Veel vaardigheden die in het verleden normaal waren, zijn we verleerd. Vooral de bevolking in westerse landen leeft in luxe posities. De consument is lui gemaakt. Iedereen moet minder consumeren en zich meer bewust zijn van de omgeving. We hebben slechts één aarde. Daarom dient er een verandering op gang te komen.”
www.zomerparkfeest.nl/testlab
www.sampanels.com
Tekst: Rob Buchholz • Fotografie: Bram Becks
