De zeven gemeenten van Samenwerking Midden-Limburg (SML) hebben een voorstel ingediend voor een Regio Deal. De gemeenten Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nederweert, Roerdalen, Roermond en Weert leggen in hun voorstel een strategische visie neer als antwoord op de uitdagingen in de regio Midden-Limburg met als titel: ‘Transitie met ambitie’. De kosten voor de uitvoering van de visie zijn berekend op 60 miljoen euro. De regio hoopt dat het Rijk 30 miljoen meebetaalt.
In Regio Deals werken regionale partijen en het Rijk samen als partners om de kwaliteit van leven, wonen en werken van inwoners en ondernemers (de brede welvaart) in een regio te vergroten. De kracht van de regio is hierbij het uitgangspunt. Door de kenmerken van de regio Midden-Limburg zijn drie opgaven/transities in deze regio groter dan in andere regio’s. Het betreft de transitie van het landelijk gebied, de opgave rond droogte in met name stedelijk gebied en de transitie van de economie en de arbeidsmarkt om te komen tot een circulaire economie in 2050.
Gerd Leers (voormalig burgemeester Maastricht en minister), aangetrokken als projectleider van de Midden-Limburgse Regio Deal: ”Dat deze drie transities de Midden-Limburgse regio het hardst treffen, heeft te maken met de specifieke omstandigheden van deze regio, zoals de bodemgesteldheid en de demografie. Daarbij komt dat de drie transities de traditioneel belangrijkste sectoren van deze regio, namelijk de agribusiness en het midden- en kleinbedrijf, extra onder druk zetten. Door samen te werken met het Rijk kunnen we deze sectoren meer houvast bieden en juist samen kansen pakken.”
Integrale aanpak
SML, de netwerksamenwerking van de Midden-Limburgse gemeenten, is het platform voor coördinatie en afstemming. SML heeft in 2021 een investeringsagenda opgesteld met meer dan dertig concrete projecten om de uitdagingen én de kansen voor de regio samen aan te pakken. Dit doet SML samen met partners in en ver buiten de regio. Het binnenhalen van een Regio Deal zou een enorme impuls geven aan de samenwerking en de brede welvaart van Midden-Limburg. SML kiest voor een integrale aanpak van de drie opgaves/transities. De beide centrumgemeenten Weert en Roermond zijn kartrekkers van het binnenhalen van de Regio Deal. Martijn van den Heuvel (wethouder Weert) en bestuurlijk trekker: “Als wij ons als gemeenten in Midden-Limburg willen laten zien, moeten we ons ook gaan samenpakken. De aanpak in ons voorstel reflecteert het DNA van onze regio, van onderop en gebruikmakend van de kracht van inwoners, ondernemers en instellingen.” Dirk Franssen, wethouder van Roermond, vult aan: “We hebben bij het opstellen van ons voorstel gesproken met veel maatschappelijke organisaties die dagelijks in verbinding staan met de ondernemers, inwoners en met elkaar. Zij zijn onze partners. Ons voorstel mag dan ook rekenen op een breed maatschappelijk draagvlak.”
Samenwerken met ondernemers
Nieuw in de Regio Deal is dat commerciële partijen binnen-gehaalde projecten kunnen en mogen cofinancieren. Wethouder Van den Heuvel: “Als je het over de duurzaamheidscampus hebt, die in ons voorstel staat, zijn bedrijven mogelijk geïnteresseerd om daar een plek in te krijgen. Veel ondernemers hebben duurzaamheid zelf hoog in het vaandel staan. Straks gelden ook wettelijk verplichte duurzaamheidscriteria. Met bijvoorbeeld de duurzaamheidscampus kunnen we daar samen onze bijdrage aan leveren door mensen op te leiden en kennis bij elkaar te brengen.” Binnenkort hoopt de projectgroep Regio Deal SML te onderhandelen met de ministeries van het Rijk. “Hoe beter wij zijn voorbereid en ondernemers ons informeren over wat nodig is, hoe sterker onze positie aan de onderhandelingstafel is. Daarom vraag ik ondernemers uit de zeven gemeenten om ons voorstel te lezen, die staat online. Als ondernemers goede ideeën hebben en kansen zien op basis van wat in het voorstel staat, horen wij die graag.”
Sterkere positie
Wethouder Van den Heuvel stelt duidelijk dat de aanpak in de Regio Deal niet voor de gemeente Weert is opgesteld, maar om de kracht van de regio Midden-Limburg te versterken, oftewel om de brede welvaart in de regio te vergroten. “In Noord- en Zuid-Limburg zijn de Brightlands Campussen gevestigd en Sittard heeft Chemelot. In Midden-Limburg hebben we geen kennisinstelling, zelfs geen hbo-instelling. Met het oog op onze gunstige positie ten opzichte van de Brainportregio (Eindhoven) zou hier ook een kennisinstelling moeten zijn gevestigd. Wij vinden het belangrijk dat ook Midden-Limburg een identiteit krijgt, bijvoorbeeld door hier een techcampus te vestigen. Dat kunnen we met middelen uit de Regio Deal realiseren.”
Een deel van de financiën is ook begroot voor het omscholen van ondernemers en hun werknemers. “Er komt veel geld vrij vanuit het Rijk naar de provincies toe om boeren uit te kopen. Het uitkopen van boeren heeft grote gevolgen voor de industrie daarachter:de agribusiness. Dat beseft het Rijk nog onvoldoende. In Weert en Nederweert is 20 tot 30 procent van de bedrijven op de bedrijventerreinen toeleverancier van de agrarische sector of zit in de keten ervan (beton, machines, hygiëneproducten). We mogen geen staatssteun (geld) verlenen, wel kunnen we inzetten op omscholing van mensen tot bijvoorbeeld ingenieur of een ander beroep; beroepen die nodig zijn om de duurzaamheidstransitie vooruit te helpen. Daar is veel vraag naar. Er zijn genoeg voorbeelden van bedrijven die zo’n switch hebben gemaakt. Het is belangrijk dat we alvast gaan voorsorteren voordat het straks te laat is. Met middelen uit de Regio Deal kunnen we ook hieraan bijdragen.”
Vervolg
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) beoordeelt de ingediende voorstellen van de diverse regio’s. Naar verwachting ontvangt SML op korte termijn hiervan de uitkomst. Bij een positieve beoordeling werken Rijk en regio toe naar een Regio Deal. Doel is om halverwege 2023 te starten met de uitvoering van de Midden-Limburgse Regio Deal ‘Transitie met ambitie’.
www.weert.nl • www.regiodeals.nl • www.samenwerkingmiddenlimburg.nl
