De gemeente Weert en de Vereniging Treinreizigers Vervoer (VTV) willen al jarenlang de intercitytrein Antwerpen-Mol-Hamont laten doorrijden naar Weert. Het doel hiervan is personenvervoer tussen de genoemde steden mogelijk te maken met een elektrische trein. Hiervoor is elektrificatie van een 9 kilometer lang spoor nodig tussen Hamont en Weert. Daarover moet de Tweede Kamer beslissen. Om het onderwerp opnieuw op de agenda van Den Haag te zetten, hebben de gemeente en VTV samen op dinsdag 7 juni jl. een petitie ingediend bij Fahid Minhas (ondervoorzitter van de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat).
“Door de intercitytrein door te laten rijden en dus personen-vervoer mogelijk te maken, komt er een volwaardige, grensoverschrijdende, internationale rechtstreekse reizigers-verbinding tussen Antwerpen en Weert”, vertelt Ralph van den Waardenberg (beleidsadviseur Mobiliteit). Daarnaast heeft de treinverbinding nog vele andere voordelen, zoals de verbetering van het woon-werkverkeer, minder milieuvervuiling en meer recreanten én arbeidskrachten uit België die naar Weert komen en vice versa. Van den Waardenberg legt uit dat het mogelijk maken van dit personenvervoer minder voorstelt dan veel mensen denken. “De rails liggen er al, dat weet niet iedereen. Het gaat puur en alleen om het feit dat er nog een bovenleiding moet worden aangelegd om de treinen van elektriciteit te voorzien vanuit de Nederlandse grens bij Hamont-Achel tot Weert, zo’n 9 kilometer. Daarnaast dienen twee spoorwegovergangen aangepakt te worden om de veiligheid te kunnen waarborgen, maar die stonden toch al op de planning van ProRail.
‘Een positief bijkomend effect van de treinverbinding is dat er minder CO2 wordt uitgestoten’
Tot nu toe vindt er alleen goederenvervoer plaats op de rails tot en met zinkfabriek Nyrstar in Budel-Dorplein, maar om personenvervoer mogelijk te maken is het elektrificeren noodzaak.” Met de komst van een treinverbinding tussen Hamont en Weert vrezen volgens Van den Waardenberg veel mensen – onterecht – dat hiermee de IJzeren Rijn mogelijk wordt gemaakt. Dit is de verbinding tussen Antwerpen – Roermond – Venlo – Düsseldorf voor goederentreinen. “Als er daadwerkelijk personenvervoer komt, zijn de rails tussen Hamont en Weert drukbezet en zal er geen plek meer zijn voor extra goederentreinen. Daarnaast liggen de rails er al en als men een vergunning had willen aanvragen, was dit allang mogelijk geweest. Dit is niet het geval, dus daarover hoeft niemand zich zorgen te maken.”
Burgemeester Raymond Vlecken hoopt ook dat het plan voor de elektrificering spoedig wordt goedgekeurd. “Voor Weert is het elektrificeren, en dus mogelijk maken van personenvervoer tussen Weert en Hamont-Achel, een zeer welkome aanvulling op onze bereikbaarheid. Met de trein vanuit Weert in één verbinding tot in hartje Antwerpen is slechts een van de mogelijkheden. Daarnaast biedt het kansen voor werknemers, zowel vanuit Weert als vanuit België, om met het openbaar vervoer te reizen in plaats van met de auto de drukke snelweg A2.”
Ook wethouder Lizbeth Steinbach (wethouder Duurzaamheid, Energie en Mobiliteit) is van mening dat het personenvervoer veel voordelen voor de regio heeft, met name ook op heb gebied van milieuvriendelijkheid. “De trein zal zo’n 1.000+ mensen per dag kunnen vervoeren. Volgens het Klimaatrapport, dat is opgesteld door een onafhankelijke partij, staat de CO2-reducering gelijk aan wat bijna 500.000 bomen per jaar opnemen aan CO2. Dat is natuurlijk een enorm positief effect.”
Duidelijkheid
Een probleem van de treinovergang tussen beide landen is dat in België de trein op 3000 volt rijdt en in Nederland op 1500 volt. “Om de trein op dezelfde snelheid te laten doorrijden, moeten deze Belgische treinen worden omgebouwd middels een schakelaar die een knop omzet op de grens”, zegt Van den Waardenberg. Er zijn nog andere mogelijkheden, maar dat er kosten bij komen kijken staat vast. De gemeente Weert wil 2 miljoen euro bijdragen en de provincie 4 miljoen euro. Deze bedragen zijn al een hele tijd gereserveerd. “België heeft tot net voorbij de Nederlandse grens het elektrificeren mogelijk gemaakt en betaald, dit proces is vorig jaar afgerond. Nu dient Nederland de lijn verder door te trekken naar Weert. Deze financiering moet grotendeels door Den Haag worden bijgelegd.”
De nieuwe treinverbinding is al eerder in Den Haag aangekaart en in 2017 door kabinet-Rutte III aangenomen, maar ook weer van de baan geveegd toen uit onderzoek van ProRail in 2019 bleek dat de kosten tussen de 50 en 150 miljoen werden begroot. “Deze bedragen zijn een wereld van verschil”, zegt Van den Waardenberg. “Voor 150 miljoen heb je niet alleen een geëlektrificeerd spoor, maar ook een compleet gerenoveerd station Weert met een extra perron en voetgangerstunnel. Dat is nog niet aan de orde. Ik adviseer nu om de trein gewoon eens te laten rijden. Ik hoop dat – en zo staat het ook in de petitie – staatssecretaris Vivianne Heijnen nog eens met ProRail aan tafel gaat en een nieuwe berekening maakt die alleen de kosten noteert voor het laten rijden van de trein. Dan weten we tenminste waar we het over hebben.”
Naar verwachting wordt over dit onderwerp na het zomerreces in september in de Tweede Kamer gesproken. “Als we groen licht krijgen, duurt het zeker nog twee jaar voordat alles is gerealiseerd. Tot september blijven we in elk geval fanatiek lobbyen en contact zoeken met de commissieleden van Infrastructuur en Waterschap. Zo willen we de treinverbinding zo hoog mogelijk op hun lijst houden.”
