‘Samen optrekken, vol door met de maatwerk- en clusteraanpak én bovenal stabiel beleid voeren.’ Dat en meer is nodig om de Nederlandse industrie snel te verduurzamen en op voorspong te zetten volgens een gezamenlijk advies (zie bijlage) van vakbonden, werkgevers en kroonleden vertegenwoordigd in de SER.
In het briefadvies Verduurzaming maakindustrie van de Sociaal-Economische Raad (SER) schrijven de sociale partners dat verduurzaming van de maakindustrie essentieel is om de klimaat- en circulariteitsdoelen te halen. Een innovatieve en duurzame maakindustrie draagt daarnaast bij aan het verdienvermogen en de werkgelegenheid. Ook voor het versterken van kwetsbare Nederlandse regio’s, een gezonde leefomgeving en om onafhankelijker te worden van instabiele landen zijn investeringen in de industrie en stabiel beleid onmisbaar.
‘Belang maakindustrie’
Ingrid Thijssen, voorzitter VNO-NCW: ‘Ik ben blij met dit advies en dat we het als bonden en werkgevers eens zijn over het belang van een sterke maakindustrie voor ons land, over het belang van goed ondersteunend beleid vanuit de overheid voor de verduurzaming daarvan en het opbouwen van nieuwe ‘clean tech’ en circulaire industrie. Het is immers ontzettend belangrijk om als land eigen maakindustrie te hebben.’
Doorpakken!
Volgens het advies zal de komende kabinetsperiode alles op alles moeten worden gezet om de verduurzamingsplannen van de zes industrieclusters en maatwerkafspraken met grote CO2-uitstoters in uitvoering te brengen. Onder meer de hiervoor gereserveerde middelen in het Klimaatfonds kunnen daarbij worden gebruikt voor de juiste randvoorwaarden (nieuwe infrastructuur, subsidies voor nu nog onrendabele technologie, etc.). Cruciaal is vooral ook dat de knelpunten (zoals het overvolle stroomnet) weggenomen worden en er stabiel beleid komt om investeringen mogelijk te maken. Juist komende jaren moet er voor miljarden aan investeringen plaatsvinden in de industrie en ook andere landen trekken hard aan deze nieuwe groene en innovatieve investeringen.
Problemen op het elektriciteitsnet versneld aanpakken
Ten aanzien van de problemen op het stroomnet beveelt de SER aan dat een volgend kabinet voortvarend aan de slag gaat, waarbij de uitvoering bijvoorbeeld fors versneld kan worden door een planmatige uitrol van het elektriciteitsnet per gebied. Daarnaast is het van belang dat er blijvend wordt ingezet op maatregelen voor energiebesparing én dat de kosten voor elektrificatie niet uit de pas lopen met onze buurlanden, zodat investeringen in elektrificatie lonen.
Enorme tekorten aan technici één van de grootste knelpunten
Veel aandacht in het advies is er verder voor het enorme gebrek aan technisch personeel. De SER vraagt aan de overheid ondersteuning bij het realiseren van een actief arbeidsmarkt- en scholingsbeleid. Ook vakkrachten van elders blijven onmisbaar als ze in Nederland niet te vinden zijn.
Clean-tech agenda en versnelling grondstoffentransitie
Nederland zal in aansluiting op de Europese agenda een strategische agenda moeten maken voor nieuwe schone technologieën in de maakindustrie (clean techs) en ook om te zorgen dat de circulaire economie nu echt van de grond komt komende jaren. Juist voor Nederland liggen hier veel kansen, maar een adequate uitvoeringsstructuur, een goed instrumentenpakket en sterke coördinatie is nodig vanuit het Rijk.
