DEN HAAG – Een investering van 646 miljoen euro en een reservering van 3,5 miljard euro in tien projecten moet zorgen voor meer economische groei in Nederland. Het kabinet wil dit geld uit het Nationaal Groeifonds onder meer steken in groene waterstof, innovatief en toekomstbestendig onderwijs en het doortrekken van de Noord-Zuidlijn. Hiermee neemt het kabinet het advies van de onafhankelijke beoordelingsadviescommissie onder leiding van Jeroen Dijsselbloem volledig over. Dat hebben minister Van ’t Wout (Economische Zaken en Klimaat) en minister Hoekstra (Financiën) bekendgemaakt.
De commissie adviseert het kabinet 646 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds direct toe te kennen (deels onder voorwaarden). Voor 3,5 miljard euro aan reserveringen moeten de indieners extra onderbouwing geven voordat een definitief besluit volgt. Het Nationaal Groeifonds is bedoeld voor eenmalige publieke investeringen die bijdragen aan de toekomstige economische groei. De projecten leiden tot hogere productiviteit en creëren nieuwe economische bedrijvigheid, zo concludeert de commissie mede op basis van analyses van het Centraal Planbureau en andere experts.
Tweede ronde Nationaal Groeifonds
Het kabinet trekt de komende vijf jaar in totaal 20 miljard euro uit voor investeringen in kennisontwikkeling, infrastructuur en onderzoek, ontwikkeling & innovatie. In deze eerste ronde zijn via de ministeries van OCW, EZK en IenW projecten verzameld die in aanmerking willen komen voor financiering vanuit het Groeifonds. Vanaf begin mei begint een tweede indieningsronde. Na toetsing aan de indieningscriteria en advisering door de beoordelingsadviescommissie neemt het kabinet begin 2022 een besluit over de projecten voor de tweede ronde.
Bas van ’t Wout, minister van Economische Zaken en Klimaat: “We helpen nu zoveel mogelijk ondernemers de coronacrisis door. Maar we moeten ook stevig investeren in economische groei voor de lange termijn. Een steeds groter deel van onze welvaart wordt besteed aan publieke voorzieningen, zoals zorg en pensioenen. Huishoudens willen daarnaast geld overhouden in hun portemonnee. Een hogere economische groei is nodig om dit te betalen.”
Wopke Hoekstra, minister van Financiën: “Met deze investeringen op verschillende fronten wordt door het Nationaal Groeifonds een belangrijke eerste stap gezet richting het verhogen van onze toekomstige welvaart. Het advies zet een hoge standaard voor de volgende rondes en waarborgt daarmee dat voorstellen daadwerkelijk maximaal bijdragen aan het verdienvermogen van de Nederlandse economie.”
Jeroen Dijsselbloem, voorzitter beoordelingsadviescommissie: “Wij hebben als commissie de 15 toekomstgerichte voorstellen nauwkeurig tegen het licht gehouden. Je kunt de euro immers maar één keer uitgeven. Alle voorstellen waar nu geld voor wordt vrij gemaakt, investeren wij daadwerkelijk in vernieuwing. Waar nodig vragen wij nog om extra onderbouwing, maar wij zien veel kansen voor hogere structurele en duurzame groei van onze economie.”
Projecten
Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie:
1. AiNed.
Een investeringsprogramma om de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie te benutten voor de Nederlandse economie en samenleving.
De investering uit het Groeifonds in het project is maximaal € 276 mln.
Een toekenning van € 44 mln, een voorwaardelijke toekenning van € 44 mln en een reservering van € 188 mln.
2. Groenvermogen van de Nederlandse economie.
Een project om toepassingen van groene waterstof in o.a. de chemie, transport, en zware industrie versneld mogelijk te maken door innovatie van productie en toepassing van groene waterstof.
De investering uit het Groeifonds bedraagt maximaal € 338 mln.
Een voorwaardelijke toekenning van € 73 mln en een reservering van € 265 mln.
3. QuantumDeltaNL.
Het project richt zich op het versterken van Nederlandse quantumsector. Deze technologie kan van grote betekenis zijn voor vergroting van de rekenkracht. Zo kunnen mogelijk communicatie en netwerken tot stand gebracht worden die vele malen veiliger zijn dan de huidige middelen.
De investering uit het Groeifonds bedraagt maximaal € 615 mln.
Een toekenning van € 54 mln, een voorwaardelijke toekenning van € 228 mln, en een reservering van € 333 mln.
4. Health-RI.
Het project heeft als doel om gebruik van data op het gebeid van gezondheid te stimuleren en standaardisatie te bevorderen tussen Nederlandse zorginstellingen, kennisinstellingen en bedrijven. Daardoor wordt onder andere betere diagnose mogelijk.
De investering uit het Groeifonds bedraagt maximaal € 69 mln.
Een voorwaardelijke toekenning van € 22 mln en een reservering van € 47 mln.
5. RegMed XB.
Het project wil investeren in vier pilotfabrieken voor regeneratieve gezondheidszorg. Daar worden behandelingen ontwikkeld die gebruikmaken van het zelfherstellend vermogen van het lichaam. Chronische ziekten kunnen hierdoor worden voorkomen of genezen. Het Nederlandse bedrijfsleven kan hierin vooroplopen.
De investering uit het Groeifonds bedraagt maximaal € 56 mln.
Een toekenning van € 23 mln en een voorwaardelijke toekenning van € 33 mln.
Infrastructuur:
6. Schaalsprong Metropolitaan OV en Verstedelijking Zuidelijke Randstad.
Dit project wil investeren in het versterken van de openbaar vervoer infrastructuur in de regio’s Den Haag, Rotterdam en Zoetermeer, uitbreiding van het spoor Leiden-Dordrecht en nieuwe stations voor betere bereikbaarheid.
Het Nationaal Groeifonds reserveert geld voor het projectonderdeel ‘Oude Lijn’ tussen Schiedam en Delft. Maximaal € 1000 mln (50% van de geschatte kosten).
7. Schaalsprong Metropolitaan OV-systeem MRA en verstedelijking.
Dit project stelt voor het doortrekken van het Noord/Zuidlijn metrotracé van Amsterdam Zuid naar Schiphol en Hoofddorp en het sluiten van de Amsterdamse metroring van Isolatorweg naar Amsterdam Centraal. Het doel is de bereikbaarheid te verbeteren en economische groei.
Het Nationaal Groeifonds reserveert geld voor het projectonderdeel ‘Doortrekken Noord/Zuidlijn’. Maximaal € 1500 mln (50% van de geschatte kosten).
8. Brainportlijn Eindhoven.
Dit voorstel gaat over een vrijliggende busbaan voor emissieloos zelfrijdend collectief personenvervoer in combinatie met een innovatieprogramma voor de automotive sector. Het doel is om daarmee de bereikbaarheid en het vestigingsklimaat van de regio te versterken en om autonoom rijdend (bus)vervoer een impuls te geven.
Het Nationaal Groeifonds reserveert € 30 mln (50% van de geschatte kosten) voor het onderdeel innovatieprogramma van het project.
Kennisontwikkeling:
9. Versterking Infrastructuur Leven Lang Ontwikkelen.
Dit project stelt voor om te investeren in onder meer in het personaliseren van een digitaal scholingsoverzicht en een proef met ontwikkeladviezen voor praktisch opgeleide mensen. Het doel is om bij te dragen aan het vergroten en actueel houden van kennis en vaardigheden voor betere kansen op de arbeidsmarkt.
Het Nationaal Groeifonds investeert in bovenstaande onderdelen, maximaal voor 90 mln.
Een voorwaardelijke toekenning van € 45 mln voor het digitaal scholingsoverzicht en een reservering van € 45 mln voor de pilot ontwikkeladviezen.
10. Transitie naar innovatief en toekomstbestendig onderwijs.
Dit project stelt voor te investeren in digitale leer- en hulpmiddelen en ICT om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Bijvoorbeeld in een Nationaal Onderwijslab waar prototypes ontwikkeld worden voor verdere opschaling.
De investering uit Het Nationaal Groeifonds bedraagt maximaal € 143 mln.
Het gaat om € 80 mln voorwaardelijk toekenning voor het Nationaal Onderwijslab en € 63 mln aan reserveringen voor het opschalen van kansrijke prototypes.
