Filips de Montmorency, bekend als graaf van Horne en heer van Weert, woonde in kasteel Nijenborgh, gelegen aan de Biest in Weert. Daar ontving hij verschillende keren Vader des Vaderlands Willem van Oranje. Filips is aanvankelijk legeraanvoerder in het Spaanse leger. In 1556 wordt hij ridder van het Gulden Vlies. Hij maakt carrière en wordt in 1561 benoemd tot lid van de Raad van State. In de Raad van State vormt hij samen met Willem van Oranje en de graaf Lamoraal van Egmont een Driemanschap (Ligue der Groten). Zij komen in opstand tegen het Spaanse beleid.
In 1567 wordt Filips samen met graaf Lamoraal van Egmont gevangen genomen door de hertog van Alva en van hoogverraad beschuldigd. Op 5 juni 1568 worden beide edellieden onthoofd op de Grote Markt van Brussel. Hun dood leidt tot grote protesten onder de bevolking. Dit vormde het begin van de Nederlandse Opstanding en daardoor werd de basis gelegd voor het huidige Nederland. Behalve de grafsteen van Filips de Montmorency in de Sint Martinuskerk, heeft Weert geen enkel monument dat ons herinnert aan deze gebeurtenis. Al ruim 75 jaar wordt er, onder meer door geschiedkundig genootschap De Aldenborgh, gepleit voor een standbeeld van Filips de Montmorency, al dan niet geflankeerd door graaf Lamoraal van Egmont en Willem van Oranje. Dat er nog geen monument is, mag vreemd genoemd worden. Want het is de enige link van formaat naar de vaderlandse geschiedenis en het zou een toeristische trekker kunnen zijn.
Erfgoedtoeristen bezoeken (historische) steden, oude landschappen zoals Kempen~Broek, specifieke oude gebouwen, kerken, kastelen, molens, historische tuinen, slagvelden en musea. Daarom is een monument uit economisch oogpunt belangrijk. Historische steden genereren veel opbrengsten uit erfgoedtoerisme. Een goed voorbeeld is de Binnendieze in ‘s-Hertogenbosch. De bezoekers van de Binnendieze spenderen jaarlijks 10 miljoen euro in de binnenstad. Dat geeft dus een flinke impuls aan de plaatselijke economie.
Inmiddels heeft de gemeente Weert 2018 uitgeroepen tot het Filips de Montmorency jaar. Laten we ook een standbeeld plaatsen in het stadspark op de Biest. Daarmee leggen we een verbinding met centrale erfgoedelementen zoals Gemeentemuseum Jacob van Horne (Franciscaanse spiritualiteit), het rijksmonument de Sint Martinuskerk en het Birgittinessenklooster. Verder moet de historische band die er ligt met de voormalige Aldenborgh, het Minderbroedersklooster en het naastgelegen Franciscus Huis versterkt worden.
Bart Maes
Uitgever Zakenblad
