“Ongeëvenaard mooi”
“Het landschap van het Kempen~Broek is zo gevarieerd en er is zoveel moois te zien. Er is een enorme rijkdom aan vlinders, vogels en zoogdieren. Wat natuur betreft is Kempen~Broek misschien wel het rijkste gebied in de Lage Landen”, prijst Wouter Helmer het grensoverschrijdende natuurgebied aan. Helmer is, als oud-directeur en mede-oprichter van ARK Natuurontwikkeling, zeer nauw betrokken bij de ontwikkeling van het gebied.
Het eerste contact tussen de Provincie Limburg en ARK Natuurontwikkeling stamt uit 2010. De Provincie wilde een waterrijk natuurgebied realiseren van 60 hectare en stelde voor die opdracht geld beschikbaar. ARK, een innovatieve natuurorganisatie die gebiedsontwikkelingen initieert, waarin nieuwe natuur bijdraagt aan zowel het ecologische als sociaaleconomisch functioneren van de regio, hapte toe en klaarde de klus ruim binnen de gestelde termijn. “Wat volgde, was een nieuwe en veel grotere opdracht: het verder ontwikkelen van het maar liefst 25.000 hectare grote Kempen~Broek”, blikt Wouter Helmer terug. Een enorme uitdaging voor de landelijk opererende organisatie die hij zelf samen met drie collega’s vijfentwintig jaar geleden oprichtte. “In feite zijn we een makelaar voor natuurgebieden. Op basis van vrijwilligheid verwerven wij de laatste landbouwgronden, die nog middenin de natuur liggen, om er één samenhangend natuurgebied van te maken. In ruil daarvoor kopen wij elders in dezelfde regio betere landbouwgrond op, die aan diezelfde boeren wordt teruggeleverd. Via vrijwillige kavelruil inderdaad.”
Voorbeeld
Wouter Helmer is per januari 2015 teruggetreden als bestuurder van ARK. Naast zijn nieuwe uitdaging, het pionieren op het gebied van Europees natuurbeschermingswerk, is hij nog een dag per week als adviseur betrokken bij Kempen~Broek. De werkwijze en de ontwikkeling van het gebied heeft de aandacht getrokken van andere provincies die graag meer willen weten over de succesvolle aanpak. Vertrouwen, duidelijkheid scheppen en het enthousiasmeren van de lokale bevolking en diverse (natuur)organisaties, belangengroepen en overige betrokken partijen zijn drie belangrijke pijlers onder het succes. “Wij benaderen ons werk op een zakelijke wijze, wij krijgen immers pas onze vergoeding als we in 2016 de door de Provincie gestelde doelen hebben behaald. Passie voor natuur is onze drijfveer, maar we werken wel op basis van respect voor alle belangen in het gebied.. Het uiteindelijke doel is om een natuurgebied te ontwikkelen dat voor iedereen vrij toegankelijk is, voorziet in moderne maatschappelijke behoeften – denk hierbij bijvoorbeeld aan waterberging en zandwinning – en daarmee ook economisch van belang is voor de regio. Daarnaast heeft Kempen~Broek alles in zich om een toeristische trekker te worden.”
Betrokkenheid
“Ik ben gewoon trots op het werk en de inzet van alle mensen die werken aan dit project. Zonder iemand tekort te doen, verdienen rentmeester Peter van Soest en projectleider Ger van den Oetelaar een enorme pluim. Zij hebben, met de hulp van iedereen, een situatie en sfeer weten te creëren die leidt tot prachtige resultaten. De betrokkenheid van de lokale bevolking is enorm. Elk nieuw resultaat vieren wij met een feestje. Iedereen die een rol heeft gespeeld binnen dit succes wordt hiervoor uitgenodigd. Ik kan melden dat de opkomst steeds enorm is. Wat dat wil zeggen? Dat de mensen van een feestje houden, maar zeker ook dat men blij en trots is op hetgeen we in Kempen~Broek samen weten te realiseren.” ARK heeft nog tot het eind van dit jaar om gronden voor nieuwe natuur te verwerven en daarmee de doelen van de Provincie te halen. De organisatie heeft echter tot halverwege 2017 om de volledige opdracht af te ronden. “Dan moet men denken aan het inrichten van de gebieden en het opstarten van het beheer van de gronden. Want wij blijven geen eigenaar of beheerder. De gronden komen straks in handen van particuliere natuurbeheerders of van organisaties als Natuurmonumenten en Limburgs Landschap. Voor ARK houdt het dan op in Kempen~Broek, als liefhebber van de natuur zal ik het gebied echter blijven bezoeken. Want geloof me, dit is echt een ongeëvenaard mooi stuk natuur. Voor jong en oud valt hier zoveel te genieten. De diversiteit, de vele vlinders en libellen, de uitgestrektheid. Trek er op uit en struin lekker rond. Het is hier echt prachtig.”
