De stad Weert bezit een uniek religieus erfgoed dat niet alleen lokaal, maar ook (inter)nationaal van grote cultuurhistorische waarde is. Kasteelpark Nijenborgh, Sint-Martinuskerk, Paterskerk en Abdij Maria Hart zijn rijksmonumenten die ieder op hun eigen wijze het eeuwenoude verhaal van Weert en de graven van Horne belichamen. Deze panden vormen een onmisbare schakel in de identiteit van de stad, de grootregio en zelfs van de provincie Limburg (3de kwadrant provinciaal wapen).
- Cultureel-historische waarde en identiteit
Deze monumenten zijn tastbare dragers van de geschiedenis van de graven en gravinnen van Horne, een familie die bepalend was voor de ontwikkeling van het Land van Weert en een belangrijk symbool vormt van de Limburgse en Nederlandse geschiedenis. Het behoud van deze gebouwen is essentieel voor het doorgeven van deze identiteit aan toekomstige generaties. - Publieke functie en maatschappelijke betekenis
Kasteelpark Nijenborgh, de Martinuskerk, Paterskerk en Abdij Maria Hart functioneren als publieke ontmoetingsplaatsen: voor religie, bezinning, muziek, cultuur en toerisme. Ze trekken jaarlijks duizenden bezoekers, variërend van inwoners tot (inter)nationale toeristen, en vervullen daarmee een rol in het sociale en culturele weefsel van de stad. - Economische en toeristische impact
Goed onderhouden en verwarmde monumenten versterken de toeristische aantrekkingskracht van Weert. Dit levert directe economische baten op voor de lokale middenstand (horeca, detailhandel, logies) en ondersteunt de positionering van Weert als groene, sociale, goed bereikbare stad met een rijke geschiedenis en als poort tot het UNESCO grenspark Kempen-Broek. - Duurzaam behoud en energievoorziening
De hoge energiekosten en de noodzakelijke verduurzaming van historische gebouwen vormen een structurele uitdaging. Zonder structurele financiële ondersteuning is het niet mogelijk deze rijksmonumenten te verwarmen, te verduurzamen en toegankelijk te houden. Investeren in energiezuinige oplossingen voorkomt op termijn hogere kosten en sluit aan bij gemeentelijke en provinciale klimaatdoelen. - Publiek belang en voorbeeldfunctie
Het behoud van nationaal erfgoed is een publieke verantwoordelijkheid. Met een structurele gemeentelijke en provinciale bijdrage laat de overheid zien dat zij deze verantwoordelijkheid erkent en vooroploopt in het beschermen van waardevol erfgoed. Dit werkt bovendien stimulerend voor particuliere fondsen en sponsoren.
Conclusie
Een structurele bijdrage is geen luxe, maar een noodzakelijke investering in cultureel erfgoed, maatschappelijke cohesie, toeristische ontwikkeling en duurzame instandhouding. Door nu ook te investeren in de Martinuskerk, Paterskerk en Abdij Maria Hart, waardoor de geschiedenis van de graven van Horne tastbaar blijft, borgt de overheid het verleden én de toekomst van Weert als historische en culturele centrumstad.
Bart Maes
Erfgoedbewaarder en o.a. betrokken bij rijksmonument de Paterskerk, rijksmonument abdij Maria Hart van de zusters Birgittinessen, rijksmonument openluchttheater de Lichtenberg.
