Bij Scelta Mushrooms draait het om champignons: van vers ingevroren en geconserveerde varianten tot innovatieve toepassingen zoals vetvervangers en umami-versterkers. Achttien medewerkers van het Venlose bedrijf volgen een training via Brightlands NovaBite en starten binnenkort als smaakexperts.
Volgens Sophie Tullemans, sensorisch expert bij Brightlands NovaBite, kan iedereen leren proeven. ‘We trainen mensen om op een gelijk niveau te proeven, maar er zijn wel drie basisvoorwaarden: je moet goed kunnen ruiken, proeven en niet-kleurenblind zijn, aangezien je soms ook een product op kleur moet beoordelen. Dit checken we vooraf met een eenvoudige test. Als je die doorstaat, kun je een taster worden. Het mooiste is als je een breed expertpanel hebt, van de productontwikkelaar tot de HR-medewerker.’
‘Een getraind panel draagt bij aan productkwaliteit, merkidentiteit en innovatie. Tegelijkertijd bespaar je kosten doordat je minder afhankelijk bent van externe panels’
Eigen smaakpanel
Brightlands NovaBite helpt bedrijven bij het opzetten van een intern smaakpanel om smaak, aroma en productkwaliteit te beoordelen. De trainingen richten zich op het ontwikkelen van de proefvaardigheden en expertise van medewerkers, zodat zij producten nauwkeuriger en consistenter kunnen beoordelen volgens de standaarden van hun bedrijf.
Steeds meer bedrijven kiezen voor het opzetten van een eigen smaakpanel. ‘Met een intern smaakpanel krijg je als bedrijf goed inzicht in je producten. Dit stelt je in staat om unieke kenmerken en verschillen beter te begrijpen en te communiceren naar de klant,’ vertelt Sophie. ‘Een getraind panel draagt bij aan productkwaliteit, merkidentiteit en innovatie. Tegelijkertijd bespaar je kosten doordat je minder afhankelijk bent van externe panels.’
Rachel Eikelboom begeleidt de achttien deelnemers bij Scelta Mushrooms en wordt zelf opgeleid tot panelleider van het interne smaakpanel. Proeven is haar dagelijkse werk. Als Technical Sales & Application Advisor is ze veel in de keuken te vinden om producten te testen en te verbeteren. ‘Voor mij is het vanzelfsprekend hoe je producten proeft, maar voor veel collega’s niet. Maar dat is juist een voordeel: door verschillende medewerkers te betrekken, proef je objectiever.’
Maar ook betrokkenheid en professionaliteit zijn volgens Rachel belangrijke redenen om met een eigen smaakpanel aan de slag te gaan. ‘Doordat je als medewerker regelmatig producten moet testen, krijg je meer affiniteit met de producten die we hier ontwikkelen en kunnen we onze klanten ook beter adviseren met betrouwbare resultaten. Een ander bijkomend voordeel van een eigen smaakpanel is dat we sneller ‘in huis’ testen kunnen doen. We krijgen veel klantvragen en die kunnen we met een eigen panel meteen oppakken. Dat scheelt tijd en geld.’
Smaak in kaart brengen
Het smaakpanel helpt niet alleen bij bestaande producten, ingrediënten en toepassingen, maar ook bij nieuwe innovaties. ‘We hebben pas een vetvervanger ontwikkeld op basis van de witte Nederlandse champignons. Die moet zorgen voor de juiste textuur, sappigheid en malsheid in vleesvervangers,’ legt Rachel uit. ‘Met ons panel kunnen we dit testen voordat het product op de markt komt.’
Smaak laat je genieten van eten, maar het is ook een complex samenspel van chemische reacties en zintuiglijke waarneming. ‘Iedereen kan zeggen of iets lekker is, maar getrainde panelleden kunnen benoemen wát een product lekker maakt,’ zegt Sophie. ‘Dat is iets wat zelfs de modernste meetapparatuur nauwelijks kan vaststellen.’
Om een zo eenduidig mogelijk oordeel te krijgen over een product, is het volgens Sophie van belang dat de deelnemers aan een smaakpanel dezelfde interpretatie hebben over hoe zout, bitter of zoet iets is. ‘Als je bijvoorbeeld zoutloos eet, ervaar je een product anders dan iemand die veel zout gebruikt. Wanneer je ongetraind bent, speelt dit zeker een rol. Maar met deze training zorg je ervoor dat de interpretatie hetzelfde is en alle experts vanuit dezelfde basis, hetzelfde smaak-startpunt, de smaakaspecten beoordelen.’
Eigen vocabulaire
Na de eerste trainingen zijn Rachel en haar collega’s enthousiast. ‘We leren om smaken en texturen objectief te omschrijven. Ik ga ervan uit dat we na de tien trainingssessies allemaal experts zijn in het omschrijven van de champignonsmaak en we met elkaar een eigen vocabulaire kunnen ontwikkelen voor onze champignonproducten. Dat helpt ons niet alleen intern, maar ook in onze communicatie met klanten.’
Sophie benadrukt dat een smaakpanel continu moet oefenen. ‘Het is als een taal leren: je moet blijven trainen om scherp te blijven. Door wekelijks te proeven, blijft het panel op niveau en blijft Scelta Mushrooms werken aan smaakverbetering en innovatie.’
