WEERT/ROERMOND/VENLO – De verhouding tussen de vereiste investeringen en de beoogde baten toont aan dat de onderzochte verbinding geen meerwaarde heeft ten opzichte van bestaande verbindingen. Dat is de eerste reactie van de regio Midden-Limburg (Samenwerkingsverband IJzeren Rijn), de gemeente Venlo en de provincie Limburg op een haalbaarheidsstudie naar een goederenverbinding per spoor tussen de haven van Antwerpen via Weert, Roermond en Venlo, naar het Duitse Ruhrgebied.
Wethouder Raja Fick, voorzitter van het samenwerkingsverband IJzeren Rijn: “de studie laat zien dat deze variant nog steeds hoge kosten met zich meebrengt, flinke impact heeft op de leefbaarheid en natuur en nauwelijks vervoerswaarde en maatschappelijke baten oplevert. Ons standpunt ten aanzien van de IJzeren Rijn is al jaren helder: Als regio zitten we niet te wachten op doorgaande goederentreinen door onze kernen; onze inwoners ondervinden alleen de lasten”. Wethouder Jos Teeuwen (Venlo, Stedelijke Ontwikkeling, Cultuur en Grootschalige verkeersinfrastructuur): “Venlo is altijd geïnteresseerd in goederenvervoer met toegevoegde waarde, maar zo’n grote investering voor alleen maar doorgaande treinen door de stad is voor Venlo een No-Go”.
Studie
In deze haalbaarheidsstudie wordt ingezoomd op de zogenaamde ‘3RX variant’ via Weert-Roermond- Venlo. Vlaanderen is opdrachtgever geweest van deze haalbaarheidsstudie, met betrokkenheid van België, Duitsland, Nordrhein-Westfalen en Nederland (ministerie van I&W). Het is een eerste verkenning van de te verwachten vervoerswaarde en de daarmee samenhangende kosten. De regio is niet betrokken geweest bij het opstellen van deze haalbaarheidsstudie: een groot aantal relevante aspecten zijn daarmee niet onderzocht en zaken als een goede ruimtelijke inpassing van de infrastructuur of mogelijke overschrijdingen van de toegelaten maximale aantallen gevaarlijke stoffen komt in het rapport niet of nauwelijks aan de orde.
Nut en noodzaak
In deze haalbaarheidsstudie wordt inzichtelijk gemaakt hoe de verhouding is tussen de vereiste investeringen en de beoogde baten. De waarde van deze Kosten-Baten-Analyse bedraagt 0.16. Verantwoordelijk gedeputeerde voor Openbaar Vervoer, Hubert Mackus: “De ingreep kost zes keer zo veel dan het aan baten oplevert. Die verhouding is scheef. Maar het is nu vooral aan het Rijk om met de buurlanden te overleggen. Daar hebben wij geen rol in.”
Hoge investering
Hoewel zoveel als mogelijk bestaand spoor wordt gebruikt is er toch een hoge investering nodig om bijvoorbeeld bogen aan te leggen bij Roermond (bij de Maasbrug om op de Maaslijn te komen) en bij Viersen in Duitsland. Een boog bij Venlo zou ook nodig zijn, maar van deze boog is afgezien. Daarnaast gaat het om kosten voor de elektrificatie van delen van het traject, extra wissels, spoorverdubbelingen, spoorveiligheidsmaatregelen, etc.
Leefbaarheid in het geding
Het 3RX-tracé gaat over bestaand spoor en doorsnijdt daarbij diverse kernen in Vlaanderen, Nederlands Limburg en Niederrhein. Dit heeft gevolgen voor de leefbaarheid in de kernen in de diverse landen. Dat uit zich onder andere vervoer van gevaarlijke stoffen door de kernen, overwegveiligheid, geluidsoverlast, wachttijden bij overwegen etc.. Het traject gaat door het Natura 2000-gebied Weerter- en Budelerbergen & Ringselven en de kern van Weert. Daarnaast zijn er door de extra benodigde ‘bogen’ bij Roermond en Viersen negatieve effecten voor omwonenden en natuur. De boog bij Roermond heeft een grote impact op de natuurgebieden rondom Roermond (de AsseltsePlassen en de Vuilbemden).
Bestaande route voldoet
Opvallend is dat de bestaande Montzenroute, die via Antwerpen-Luik-Montzen en Aachen naar het Ruhrgebied gaat, de toekomstige groei kan opvangen. Uit de haalbaarheidsstudie blijkt dat 20 goederentreinen per dag van de bestaande Montzen- en Brabantroute af kunnen worden gehaald en over de 3RX route worden geleid. Dit zal op Nederlands grondgebied een investering vergen van circa €600 miljoen. Deze haalbaarheidsstudie geeft helder aan dat de Montzenroute de groei aankan en tevens dat de kosten niet opwegen tegen de baten met een KBA van 0.16.
Dit is een gezamenlijke verklaring van het Samenwerkingsverband IJzeren Rijn, de gemeente Venlo en de provincie Limburg. In het Samenwerkingsverband IJzeren Rijn werken de gemeenten Cranendonck, Weert, Leudal, Roermond, Roerdalen en de Milieufederatie Limburg samen om op te komen voor de leefbaarheid, veiligheid en bereikbaarheid van de inwoners en de natuurwaarden in dit gebied.
